Πρόκειται για κλασικές πρωτοχρονιάτικες ταινίες που έχουν γυριστεί πριν από 30 ή και περισσότερα χρόνια και που δεν μπορούν να τις επισκιάσουν ούτε οι σύγχρονες παραγωγές, ούτε και οι χολιγουντιανές χριστουγεννιάτικες κωμωδίες .Όποιος τις κατανοήσει, θα έχει ανακαλύψει και το μυστικό της ρωσικής ψυχής.
Νύχτα καρναβαλιού (1954). Σκηνοθέτης: Ελντάρ Ριαζάνοφ
Ο διευθυντής του Οίκου Πολιτισμού, διαθέτοντας ελάχιστη αντίληψη για τον χώρο της τέχνης, δεν ενέκρινε το πρωτοχρονιάτικο πρόγραμμα που σχεδίασαν οι υφιστάμενοί του. Θεώρησε πως το νέο έτος είναι μια σοβαρή υπόθεση. Ο επικεφαλής είχε προγραμματίσει μια διάλεξη από έναν αστροναύτη για τη ζωή στον Άρη, ενώ το ψυχαγωγικό μέρος το περιόρισε στο ελάχιστο. Οι θεατές παρακολουθούν με ποιό τρόπο οι πρωταγωνιστές της ταινίας ελίσσονται, ώστε και να μην αγνοήσουν τον διευθυντή, αλλά και να μην χαλάσουν όλο το κέφι της βραδιάς.
Πρόκειται για μια τολμηρή μουσική κωμωδία, η οποία βγήκε στις οθόνες ένα χρόνο μετά το θάνατο του Στάλιν. Το χιούμορ και το θράσος που εκπέμπει η ταινία μπορεί να τα καταλάβει μόνο κάποιος που είναι εξοικειωμένος με το κλίμα που επικρατούσε στα πολιτιστικά γεγονότα για το ευρύ κοινό, την εποχή της ΕΣΣΔ. Πολλές από τις ατάκες των πρωταγωνιστών του φιλμ έγιναν πασίγνωστες καθημερινές φράσεις και μέρος της λαϊκής παράδοσης. Στην κατηγορία όμως των cult ταινιών, μάλλον βρέθηκε λόγω του γεγονότος, ότι για πρώτη φορά στην οθόνη δεν παρουσιάστηκε ο θρίαμβος της αγάπης και της καλοσύνης, αλλά της κοινής λογικής και του ατέλειωτου κεφιού.
Ο Χιονούλης (1964). Σκηνοθέτης: Αλεξάντρ Ρόου
Πηγή: Kinopoisk.ru
Μοιάζει με το παραμύθι της σταχτοπούτας, αλλά τα γεγονότα εκτυλίσσονται λίγο πριν από την πρωτοχρονιά. Η σύνθεση των πρωταγωνιστών είναι κλασική: Η κακιά μητριά, ο υποτακτικός σύζυγος, η αγαπημένη κόρη της μητριάς και η θετή κόρη της, την οποία καταπιέζουν, αναγκάζοντάς την να κάνει όλες τις βρώμικες και δύσκολες δουλειές του σπιτιού. Ο πατέρας, υπακούοντας στην εντολή της συζύγου, οδηγεί την κόρη του στο πυκνό δάσος όπου και την παρατά, κάτι που σημαίνει ότι την περιμένει εκεί ένας βέβαιος θάνατος. Τελικά το κορίτσι όχι μόνο δεν πεθαίνει, αλλά βρίσκει και γαμπρό που φορά έναν ωραίο κόκκινο μανδύα και διαθέτει την απαραίτητη προίκα για το γάμο. Την κοπέλα βοηθά ο Χιονούλης, το καλό παγωμένο στοιχειό του ρωσικού χειμώνα. Ενώ η κακιά αδελφή, την οποία είχαν στείλει για να πάρει τα δώρα, πρόσβαλε τον θείο Χιονούλη και έλαβε μόνο ένα έλκηθρο που το έσερναν χοίροι, καθώς κι ένα σεντούκι που είχε μέσα ένα κοράκι, αντί για προίκα.
Το παραμύθι δημιούργησε ο Αλεξάντρ Ρόου, ο οποίος έγραψε ιστορία στο σοβιετικό κινηματογράφο για τις παραμυθένιες ιστορίες του. Για την εποχή της ήταν μια τεχνολογικά πολύ πρωτοποριακή ταινία με θαυμάσια ειδικά εφέ, τα οποία βέβαια, σήμερα φαντάζουν αρκετά απλοϊκά. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ είχε πει ότι η ταινία αυτή ήταν ο πρόδρομος για πολλά αριστουργήματα του Χόλυγουντ.
Ειρωνεία της τύχης ή με τις υγείες σας (1975). Σκηνοθέτης: Ελντάρ Ριαζάνοφ
Πηγή: Kinopoisk.ru
Μια ιστορία για το πώς η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ την παραμονή του νέου έτους μπορεί να επηρεάσει τη μοίρα. Μια παρέα φίλων ύστερα από ένα μεθύσι βάζουν στο αεροπλάνο για το Λένινγκραντ το λάθος άτομο, από την παρέα. Αυτός, μεθυσμένος ακόμα, πετά ως την βόρεια πρωτεύουσα και αναφέρει στο ταξί τη διεύθυνση του σπιτιού του στη Μόσχα, αλλά ίδια διεύθυνση υπάρχει κι εκεί. Φτάνοντας στο «σπίτι του» βρίσκεται αντιμέτωπος με την αληθινή ένοικό του. Η υπόθεση του έργου οδηγεί τους δυο νέους από το μίσος στην αγάπη. Μάλιστα, η κοπέλα παράτησε τον αρραβωνιαστικό της στο Λένινγκραντ, ενώ και ο αφιχθείς από τη Μόσχα ξέχασε ολότελα την αρραβωνιαστικιά του.
Αν μιλάμε για την κατεξοχήν πρωτοχρονιάτικη κωμωδία, τότε σίγουρα είναι αυτή. Η «Ειρωνεία της τύχης…», μαζί με τη σαλάτα Ολιβιέ και τα μανταρίνια, είναι τα τρία απαραίτητα συστατικά της ρωσικής πρωτοχρονιάς. Στις 31 Δεκεμβρίου μπορείτε να πετύχετε αυτή την ταινία τρεις φορές μέσα στην ίδια ημέρα, κάνοντας απλώς ζάπινγκ στα κανάλια. Ακόμη και το ριμέικ που γυρίστηκε και ήταν αφιερωμένο στα 30 χρόνια από την κυκλοφορία της πρώτης ταινίας, δεν κατάφερε να μειώσει την αξία του πρωτότυπου. Για το φιλμ αυτό κυκλοφόρησαν μάλιστα και ανέκδοτα. Κάποιος, μετά από ένα ατύχημα, δεν μπορεί να θυμηθεί πόσων ετών είναι. Ο γιατρός ρωτά: «Πόσες φορές έχεις δει την “Ειρωνεία της τύχης”»; «Είκοσι φορές», απαντά ο νεαρός. Και ο γιατρός λέει στη νοσοκόμα: «Γράψε ότι είναι 20 χρονών».
Οι τυχοδιώκτες τζέντλεμαν (1971)
Πηγή: Kinopoisk.ru
Η ταινία εξιστορεί με ποιό τρόπο ο διευθυντής ενός νηπιαγωγείου οδήγησε στο σωστό δρόμο τρεις αδιόρθωτους παράνομους. Ο Τρόσκιν, ένας γλυκύτατος άνθρωπος, έτυχε να μοιάζει σαν δίδυμος με τον επικίνδυνο ληστή Ντοτσέντ. Η αστυνομία τον βάζει στον κύκλο των συνεργών του Ντοτσέντ, προκειμένου να μάθει που έχουν κρύψειτον κλεμμένο θησαυρό. Την κατάσταση περιέπλεξε όμως η απόδραση του αληθινού Ντοτσέντ από τη φυλακή. Ο λόγος που η ταινία αυτή βρέθηκε στη λίστα με τις πρωτοχρονιάτικες, είναι επειδή το πιο συγκινητικό κομμάτι της ταινίας, όταν δηλαδή οι φυγάδες εγκληματίες συνειδητοποιούν τον λάθος τρόπο ζωής που ακολουθούν, εκτυλίσσεται την πρωτοχρονιά.
Οι «Τυχοδιώκτες τζέντλεμαν», δεν είναι απλά μια πρωτοχρονιάτικη ταινία. Θεωρείται ως μια από τις καλύτερες σοβιετικές κωμωδίες γενικότερα. Ακριβής στατιστική δεν υπάρχει, αλλά πιστεύεται ότι από αυτή βγήκε ο μεγαλύτερος αριθμός φράσεων κλισέ από όλες τις σοβιετικές ταινίες. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, αυτές είναι πάνω από 150. Απέναντι από τα κινηματογραφικά στούντιο της Mosfilm έχει τοποθετηθεί άγαλμα του Εβγκένι Λεόνοφ στον ρόλο του Ντοτσέντ. Δεν πρέπει να υπάρχει άνθρωπος στη Ρωσία που να μην γνωρίζει τον ηθοποιό και το σημείο της ταινίας που αποτυπώθηκε στο μπρούτζινο άγαλμα. Είναι ενδιαφέρον ότι φοβούνταν να βγάλουν την ταινία στις οθόνες εξαιτίας της αφθονίας φράσεων από την αργκό της φυλακής, και την άδεια για την προβολή της έδωσε ο ίδιος ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ.
Οι μάγοι (1982)
Πηγή: Kinopoisk.ru
Πρόκειται για το αστείο παραμύθι σχετικά με το πώς οι μυστικιστές και μάγοι, δεν μπορούν ούτε και με τη βοήθεια μοχθηρών μεθόδων να νικήσουν τη δύναμη της αληθινής αγάπης. Η δράση εκτυλίσσεται σ’ ένα σοβιετικό ίδρυμα, το οποίο ερευνά και εφαρμόζει στην πράξη μάγια και ξόρκια. Ένας κακός τύπος προσπαθεί με τα μάγια να κάνει μια κοπέλα να τον ερωτευτεί, ενώ ο αρραβωνιαστικός της, ο οποίος δεν διαθέτει υπερφυσικές ικανότητες, θέλει να την πάρει πίσω. Σύμφωνα με την υπόθεση, το ξόρκι λύνεται μόνο με το φιλί, αλλά την κατάσταση δυσκολεύει το γεγονός ότι για να συμβεί αυτό, δεν φτάνει ο νεαρός φίλος της να φιλήσει την κοπέλα, αλλά αντίθετα, αυτή είναι που πρέπει να τον φιλήσει.
Σε ιστορίες όπως αυτές, το σημαντικό δεν είναι το τέλος, αλλά τα όσα συμβαίνουν στην πορεία. Η συγκεκριμένη ταινία είναι αληθινή απόλαυση να τη βλέπεις, ενώ παίζουν σε αυτή και πολλοί κινηματογραφικοί αστέρες. Ωστόσο, το μεγάλο θαύμα σε αυτή την ταινία συνέβη πριν ακόμη ξεκινήσουν τα γυρίσματά της. Είχε γυριστεί σύμφωνα με το σενάριο των αδελφών Στρουγκάτσκι, οι οποίοι εκείνο το διάστημα ήταν απαγορευμένοι από τη λογοκρισία. Όμως ο σκηνοθέτης της ταινίας, Κονσταντίν Μπρόμπεργκ, κατάφερε να προσαρμόσει το κείμενο του σεναρίου με τέτοιο τρόπο, ώστε τελικά να λάβει την έγκριση της Κρατικής Επιτροπής Κινηματογράφου.