Το παντζάρι είναι ένα από τα πιο αγαπημένα λαχανικά που καλλιεργούμε στον κήπο κυρίως το φθινόπωρο αλλά και την άνοιξη.Ξεχωρίζει για το έντονο κόκκινο χρώμα του και τη γλυκιά του γεύση.

Το παντζάρι δίνει παραγωγή τον πρώτο χρόνο , ωστόσο είναι διετές φυτό.Την επόμενη χρονιά αν το αφήσουμε στο έδαφος ανθίζει και μπορούμε να κρατήσουμε τον σπόρο του.

Από το παντζάρι τρώμε την γλυκιά σαρκώδη ρίζα του αλλά και τα πράσινα , με κόκκινο μίσχο , φύλλα.Τρώγεται κυρίως βραστό σε σαλάτες αλλά και σε πολλές ακόμα συνταγές.Επίσης είναι ιδανικό για χυμό.

Είναι ιδιαίτερα θρεπτικό , πλούσιο σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά με πολλά οφέλη για την υγεία.

Πάμε να δούμε τώρα πως το καλλιεργούμε…

Ποικιλίες :

Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και υβρίδια που κυκλοφορούν στην αγορά με κυριότερες τις Detroit και Pablo.’Ολες οι ποικιλίες παντζαριού καλλιεργούνται τόσο για τη ρίζα τους όσο και για τα φύλλα τους.

Έδαφος:

 Το παντζάρι αναπτύσσεται καλύτερα σε βαθιά , αφράτα , γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση όπως και τα υπόλοιπα λαχανικά που καλλιεργούμε για τη ρίζα τους (καρότο , ραπανάκι , πατάτα κ.α.)

Το ιδανικό PH του εδάφους για την καλλιέργεια του παντζαριού είναι από 6 έως 6,8.

Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η οργανική ουσία , για αυτό προτείνεται συνήθως η προσθήκη στο χώμα καλά χωνεμένης κοπριάς.Η ποσότητα που πρέπει να ρίξουμε στο έδαφος ποικίλει ανάλογα τον τύπο του αλλά μία προσθήκη 1 κιλού/τ.μ θεωρείται γενικά ικανοποιητική.

Μπορούμε να καλλιεργήσουμε το παντζάρι και σε γλάστρα με ειδικό , ελαφρύ χώμα για κηπευτικά.

Σπορά-Φύτευση:

Η σπορά του παντζαριού γίνεται κυρίως το φθινόπωρο και στις αρχές της άνοιξης.Και αυτό γιατί το παντζάρι αναπτύσσεται καλύτερα σε δροσερό περιβάλλον με  θερμοκρασίες από 15°C έως 25°C .Σε υψηλές , αλλά και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες η ρίζα του παντζαριού δεν αναπτύσσεται σωστά και έχουν υποβαθμισμένη παραγωγή.

Μία πολύ καλή ιδέα είναι να κάνουμε τη σπορά του παντζαριού σταδιακά κάθε 10-15 ημέρες , ώστε σταδιακά να παίρνουμε και παραγωγή !

Το χώμα πρέπει να είναι καλά ψιλοχωματισμένο πριν κάνουμε τη σπορά.Σπέρνουμε τον σπόρο σε βάθος 2-3 εκ.Η ποσότητα σπόρου που απαιτείται για κάλυψη ενός τ.μ είναι περίπου 1,5 με 2 γρ.Ο σπόρος θα βλαστήσει σε 4 με 10 ημέρες ανάλογα τη θερμοκρασία του εδάφους.

Πλέον μπορούμε να προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα και φυτώρια έτοιμα σπορόφυτα παντζαριού , ώστε να τα φυτέψουμε απευθείας στο χώμα γλιτώνοντας αρκετό κόπο.Σε τέτοια περίπτωση οι αποστάσεις φύτευσης πρέπει να είναι από 30 έως 60 εκ μεταξύ των γραμμών και 7 έως 10 εκ επί της γραμμής.

Είναι πολύ σημαντικό τα παντζάρια να έχουν αρκετό χώρο ώστε να αναπτυχθεί σωστά η ρίζα τους.

ΤIP : Κατά τη σπορά φροντίστε να προσθέσετε στο χώμα , μαζί με τον σπόρο , ”Γη Διατόμων” ή ”Ψειρόσκονη” , γιατί ο σπόρος του παντζαριού προτιμάται ιδιαίτερα από διάφορους ανεπιθύμητους επισκέπτες (μυρμήγκια κ.α) !

Άρδευση:

Το παντζάρι δεν έχει πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε νερό , αρκεί το πότισμά του να γίνεται σταθερά και με την ίδια ποσότητα νερού.Συνήθως το πότισμα γίνεται κάθε 10-15 ημέρες το φθινόπωρο και κάθε 4-6 ημέρες την άνοιξη.

Λίπανση:

Το παντζάρι όπως και κάθε άλλο φυτό έχει ανάγκες σε άζωτο , φώσφορο , κάλιο , ασβέστιο , μαγνήσιο και ιχνοστοιχεία.

H ποσότητα λίπανσης εξαρτάται από την περιεκτικότητα των στοιχείων στο έδαφος , η οποία προκύπτει μετά από εδαφολογική ανάλυση αλλά γενικά η προσθήκη κατά τη σπορά/φύτευση στο χώμα ενός σύνθετου λιπάσματος 12-12-17 ή 7-3-12 σε ποσότητα ο,5 έως 0,8 κιλά ανά 10 τ.μ κρίνεται ικανοποιητική για τη σωστή ανάπτυξη των φυτών.

Καλό είναι επίσης μία φορά κάθε δύο χρόνια να προσθέτουμε στο χώμα και βιολογικό ασβέστιο-μαγνήσιο , δύο στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για την καλή γονιμότητα του εδάφους.

Κατά τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου πολύ αποτελεσματικές είναι και οι διαφυλλικές λιπάνσεις και υδρολιπάνσεις με υγρά και κρυσταλλικά σύνθετα λιπάσματα κάθε 15-20 μέρες, καθώς επίσης και με σκευάσματα φυκιών ή αμινοξέων.

Φυτοπροστασία:

Μύκητες: Οι κυριότερες μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλουν το παντζάρι είναι ο περονοσπόρος , το ωίδιο , η αλντερνάρια , η κερκοσπορίωση και κάποιες αθένειες εδάφους.

Καλό είναι να κάνουμε προληπτικές εφαρμογές με σκευάσματα χαλκού και θειασβεστίου κάθε 15-20 ημέρες για να διατηρούμε καθαρά τα παντζάρια από μύκητες και βακτήρια.

Έντομα: To παντζάρι προσβάλλεται από αρκετά έντομα όπως αφίδες , αλευρώδεις , τετράνυχους , θρίπες , κοφτοσκούληκα , κρεμμυδοφάγους κ.α

Ραντίζουμε τα παντζάρια προληπτικά με σκευάσματα αλάτων καλίου προληπτικά κάθε 15-20 ημέρες , καθώς επίσης και με σκευάσματα φυσικού πύρεθρου και βάκιλλου της θουριγγίας  , αν δούμε προσβολή από κάποιο έντομο.

Ζιζάνια: Μία από τις πιο απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες του παντζαριού είναι η τακτική εκρίζωση των ζιζανίων , καθώς λειτουργούν ανταγωνιστικά με την καλλιέργεια σε νερό και θρεπτικά στοιχεία.Μία πολύ καλή ιδέα είναι η χρήση κάποιου υλικού εδαφοκάλυψης όπως άχυρο , ροκανίδια ή ύφασμα εδαφοκάλυψης.Θα σας γλιτώσουν από πολύ κόπο!

TIP:Οι Γεωπόνοι μας είναι πάντα στη διάθεσή σας.Μπορείτε να τους στείλετε φωτογραφίες με τυχόν προβλήματα των φυτών σας , στο email επικοινωνίας του eshop και να σας συμβουλεύσουν εντελώς δωρεάν!

Συγκομιδή:

Η συγκομιδή της ρίζας του παντζαριού γίνεται 50-70 ημέρες μετά τη σπορά.Μπορούμε ωστόσο να κόβουμε τρυφερά φύλλα παντζαριού καθόλη τη διάρκεια της καλλιέργειας.

Η απόδοση της καλλιέργειας κυμαίνεται από 2 έως 4 τόνους το στρέμμα.

Μπορούμε να συντηρήσουμε το παντζάρι στο ψυγείο για αρκετές εβδομάδες χωρίς κανένα πρόβλημα αλλοίωσης των ποιοτικών του χαρακτηριστικών.

Στέργιος Δεμίρης , Γεωπόνος ΑΠΘ