Ο γιος του διαπρεπέστερου αρχαιολόγου της Συρίας, που αποκεφαλίστηκε στην Παλμύρα από το Ισλαμικό Κράτος, έχει ορίσει μία αποστολή: να βρει τη σορό του πατέρα του για να την ενταφιάσει με τιμή στον αρχαιολογικό χώρο της Παλμύρας. Ο Χάλεντ αλ-Ασαντ, ο «πατέρας της Παλμύρας», εκτελέστηκε στις 18 Αυγούστου 2015, τρεις μήνες αφού οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους κατέλαβαν την πόλη.
«Οι τζιχαντιστές τον αποκεφάλισαν και τοποθέτησαν το κεφάλι του στο έδαφος κάτω από το κρεμασμένο από κολώνα του ηλεκτρικού σώμα του στη μεγάλη πλατεία της Παλμύρας», λέει ο γιος του, ο Τάρεκ αλ-Ασαντ, στο καφέ του μουσείου της Δαμασκού που διευθύνει.
«Το πρώτο πράγμα που θέλω να κάνω, τώρα που η Παλμύρα απελευθερώθηκε από το Νταές, είναι να πάω να συναντήσω τους ανθρώπους που έχουν φυλάξει το κεφάλι του, να βρω το σώμα του και να το ενταφιάσω με τιμή στον οικογενειακό τάφο της πόλης», λέει ο 35χρονος αρχαιολόγος.
40χρόνια στην Παλμύρα
«Εκ των σκαπανέων της συριακής αρχαιολογίας», ο Χάλεντ αλ-Ασαντ ήταν ο διευθυντής των Αρχαιοτήτων της Παλμύρας επί 40 χρόνια, από το 1963 μέχρι το 2003.
Ανακάλυψε σειρά αρχαίων νεκροταφείων και επέβλεψε τις ανασκαφές και την ανασύσταση της αρχαίας πόλης με τους 1.000 κίονες και την καταπληκτική νεκρόπολη των 500 τάφων. Είναι επίσης εκείνος που φρόντισε για να περιληφθεί το «μαργαριτάρι της ερήμου» στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco.
Οταν οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους πλησίασαν στην πόλη, τον Μάιο 2015, οι γιοι του Χάλεντ αλ-Ασαντ και οι φύλακες του αρχαιολογικού χώρου κατόρθωσαν να διασώσουν 400 προτομές και μοναδικής αρχαιολογικής αξίας κομμάτια.
Στις 20 Μαΐου, το τελευταίο φορτηγάκι αναχώρησε από το μουσείο της Παλμύρας δέκα λεπτά πριν φθάσουν οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους.
Ο αδελφός του Τάρεκ, ο Ουαλίντ, και διάδοχος του πατέρα του στη διεύθυνση των αρχαιοτήτων της Παλμύρας, βασανίστηκε και πλέον περπατά με πατερίτσες.
Οι τζιχαντιστές «έψαχναν δύο τόνους χρυσού, αλλά ο αδελφός μου τους είπε ότι δεν υπήρχαν. Για να τον κάνουν να μιλήσει, κακοποίησαν αγάλματα, όπως της θεάς Αλατ, που βρισκόταν στο μουσείο. Ο αδελφός μου δεν σταματούσε να επαναλαμβάνει: «Μα, αυτός είναι ο χρυσός που αναζητάτε», διηγείται ο Τάρεκ.
Μετά την πτώση της Παλμύρας, ο Χάλεντ αλ Ασαντ εγκαταστάσθηκε στο Κασρ αλ-Χαΐρ Σάρκι, σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από την Πλαμύρα. Εκεί πήγαν να τον βρουν κουκουλοφόροι «για να του κάνουν ένα μάθημα ισλαμικής παιδείας».
Ο 80χρονος αρχαιολόγος καταδικάστηκε σε θάνατο. Ζήτησε να επισκεφτεί μια τελευταία φόρα «το μουσείο του» και στη συνέχεια οι τζιχαντιστές τον οδήγησαν με δεμένα τα χέρια και γυμνά πόδια στο κέντρο της πόλης. «Αρνήθηκε να γονατίσει για τον αποκεφαλισμό. Τους είπε ότι θέλει να μείνει όρθιος, όπως οι κίονες και οι φοίνικες της Παλμύρας».
Σε μία επιγραφή που του κρέμασαν οι τζιχαντιστές τον κατηγορούσαν ότι είναι υποστηρικτής του καθεστώτος, ότι εκπροσώπησε τη Συρία σε συνέδρια στο εξωτερικό «μαζί με άπιστους» και ότι ήταν ο κύριος των «ειδώλων» της Παλμύρας.