«Η πρώτη μου δουλειά ήταν μια Μαφία Ζαχαρωτών» δηλώνει ο Σέιν Άτσισον, ένα από τα αστέρια του μάρκετινγκ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και από τους πρωτοπόρους νέους επιχειρηματίες, ο οποίος διευθύνει σήμερα την δική του διαφημιστική εταιρεία, την POSSIBLE (ελληνικά: πιθανό). Σε ένα απολαυστικό κείμενο που έγραψε και ανάρτησε ο ίδιος στον ιστοχώρο του LinkedIn και το οποίο παραθέτουμε αυτούσιο παρακάτω, επιβεβαιώνεται πως τα παιδιά μπορούν να σκεφτούν έξω από τα συνηθισμένα πλαίσια και πως μπορούν κάλλιστα να έχουν επιχειρηματικό πνεύμα.

Να παράγουν φρέσκες ιδέες και να μάθουν από τον πειραματισμό τους. Όλα αυτά, όμως, υπό την προϋπόθεση ότι ενθαρρύνεται ο μη συνηθισμένος τρόπος σκέψης που είναι αυτός που οδηγεί στις καινοτομίες και η δράση. Και εδώ θα ήθελα να ανοίξω μια παρένθεση και να δώσω τα αποτελέσματα ειδικής έρευνας που έγινε στις ΗΠΑ πριν δύο χρόνια για την αποκλίνουσα σκέψη, για τα οποία μίλησε σε μια από τις θαυμάσιες ομιλίες του ο Βρετανός συγγραφέας και ειδικός σύμβουλος επί θεμάτων εκπαίδευσης, Σερ Κένεθ Ρόμπινσον. Όπως εξηγεί ο Ρόμπινσον, η αποκλίνουσα σκέψη δεν είναι το ίδιο με την δημιουργικότητα.
«Ορίζω ως δημιουργικότητα την διαδικασία του να έχεις γνήσιες ιδέες που έχουν αξία. Η αποκλίνουσα σκέψη δεν είναι συνώνυμο, αλλά μια απαραίτητη ιδιότητα της δημιουργικότητας. Είναι η ικανότητα να βλέπεις πολλές απαντήσεις σε μια ερώτηση, πολλούς διαφορετικούς τρόπους να ερμηνεύσεις μιαν ερώτηση, να σκέφτεσαι πλευρικά -όπως πολύ πιθανά θα έλεγε ο Έντουαρτ ντε Μπόνο- να σκέφτεσαι όχι μόνον με γραμμικούς ή συγκλίνοντες τρόπους. Ένα απλό παράδειγμα θα ήταν να ερωτηθούν οι άνθρωποι πόσες χρήσεις μπορούν να σκεφθούν για έναν συνδετήρα. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να σκεφθούν δέκα ή δεκαπέντε τρόπους. Άνθρωποι που είναι καλοί σε αυτό μπορεί να σκεφθούν 200 χρήσεις» υπογραμμίζει ο Ρόμπινσον.
Η έρευνα για την αποκλίνουσα σκέψη, λοιπόν, πραγματοποιήθηκε σε 1500 ανθρώπους για το βιβλίο «Μετά το σημείο καμπής», θέτοντας ένα παρόμοιο ερώτημα όπως αυτό του συνδετήρα. Με βάση το πρωτόκολλο του διαγωνισμού, εάν κάποιος πετύχαινε σκορ πάνω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο, μπορούσε να θεωρηθεί διάνοια στην αποκλίνουσα σκέψη. Το ποσοστό των ανθρώπων (από τους 1500) που πέτυχαν σε επίπεδο διάνοιας στην αποκλίνουσα σκέψη ήταν 98% και επρόκειτο για παιδιά νηπιαγωγείου. Η συγκεκριμένη έρευνα ήταν διαμήκης και εδώ είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της. Όταν τα ίδια παιδιά επανεξετάστηκαν μετά από πέντε χρόνια, σε ηλικίες 8-10 ετών, το ποσοστό έπεσε στο 50%. Όταν επανεξετάστηκαν στις ηλικίες 13-15 το ποσοστό ήταν ακόμα χαμηλότερο. Για τον Ρόμπινσον η μελέτη αυτή δίνει δύο βασικά μηνύματα: Το πρώτο είναι ότι όλοι έχουμε αυτή την ικανότητα και το δεύτερο ότι φθίνει. Και ο διάσημος Βρετανός παιδαγωγός είναι πεπεισμένος πως η πτώση αυτή οφείλεται στα κακά και εκτός εποχής και αναγκών, εκπαιδευτικά συστήματα ανά τον κόσμο. Αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα…

Σέιν Άτσισον

Η Πρώτη Δουλειά: Ξεκίνησα μια Μαφία Ζαχαρωτών

Για την πρώτη μου δουλειά, δημιούργησα μια μονοπωλιακή επιχείρηση με ένα αιχμάλωτο ακροατήριο και ένα εθιστικό προϊόν. Είχαμε μια εξαιρετική φίρμα, πιστούς υπαλλήλους και πολλούς ικανοποιημένους πελάτες. Και μετά, μια μέρα, έχασα τα πάντα.
Όχι, δεν ήμουν έμπορος ναρκωτικών. Εκείνη την εποχή ήμουν στην πέμπτη τάξη του Δημοτικού και ζούσα σε μια μικρή πόλη, περιφερειακά της Ουάσινγκτον. Κάθε μέρα, τα 25 παιδιά της γειτονιάς μπαίναμε στο λεωφορείο και μετά από 45 λεπτά φθάναμε στο σχολείο. Ήταν μια μακριά, βαρετή και πεινασμένη διαδρομή. Και όπως πολλοί επιτυχημένοι επιχειρηματίες, είδα μια ανεκπλήρωτη ανάγκη στην αγορά. Ζαχαρωτά.
Τα λεωφορεία δεν έχουν ζαχαρωτά ή άλλα γλυκά και όλοι επιθυμούσαμε ένα καλό κομμάτι από αυτά ώστε να κάνει την διαδρομή ταχύτερη. Έτσι, λοιπόν, έκανα ένα επιχειρηματικό μοντέλο για να εκμεταλλευτώ την κατάσταση: με άλλα λόγια, έφτιαξα ένα μαγαζί εντός του σχολικού λεωφορείου.
Το πρώτο μου πρόβλημα, ωστόσο, ήταν το κεφάλαιο. Για έναν μαθητή της πέμπτης Δημοτικού, ένα μαγαζί ζαχαρωτών και γλυκών απαιτεί κεφάλαιο με ένα μίνιμουμ 20 δολαρίων για να γίνει η αρχή. Ευτυχώς, είχα μια μεγαλύτερη ξαδέλφη η οποία τα είχε καταφέρει πολύ καλά με την φύλαξη παιδιών. Της είπα την ιδέα μου και την έπεισα να συμμετέχει στο projectμου ως angelinvestor(επενδυτής – φύλακας άγγελος).
Μετά, έπρεπε να αντιμετωπίσω τα κανονιστικά ζητήματα. Προφανώς καταλαβαίνετε πως το να πουλάς ζαχαρωτά σε λεωφορείο δεν είναι το ευκολότερο πράγμα, καθώς θα έπρεπε να είμαι όρθιος και να πηγαίνω πάνω-κάτω. Και η νομοθεσία (καταραμένη κυβέρνηση που πίνει το αίμα του εμπορίου) απαιτούσε από εμάς να μένουμε στις θέσεις μας. Επομένως, προσέλαβα μερικούς φίλους για να κάνουν τους πωλητές από τις θέσεις τους. Ο καθένας θα καθόταν σε συγκεκριμένες θέσεις κατά μήκος του λεωφορείου με ένα μέρος του εμπορεύματός μας.
Η αλυσίδα προσφοράς και τα logisticsαπεδείχθησαν εύκολα καθώς το σχολείο βρισκόταν κοντά σε κατάστημα της αλυσίδας 7/11. Κάθε πρωί, πριν το μάθημα πεταγόμουν στο κατάστημα και προμηθευόμουν ζαχαρωτά. Είναι περιττό να πω πως το κόστος μάρκετινγκ ήταν ελάχιστο και η ικανοποίηση στων πελατών εγγυημένη.
Μετά από μερικές ημέρες σχεδιασμού, ξεκινήσαμε την επιχείρησή μας. Το μαγαζί ζαχαρωτών και άλλων γλυκών ήταν ιστορία επιτυχίας όσο καμία άλλη που είχα βιώσει έως τότε. Ξεπουλήσαμε την πρώτη μέρα και γίναμε αμέσως γνωστοί. Μερικά παιδιά δεν έτρωγα στην αρχή, αλλά τα 45 λεπτά διαδρομής απεδείχθησαν βασανιστικά αργά για να παρακολουθείς τους άλλους να τρώνε ζαχαρωτά. Τελικά, ανακάλυψα ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των συνεπιβατών μου είχαν δαπανήσει όλο τους χαρτζιλίκι (ακόμα και αυτό προοριζόταν για μεσημεριανό) στα δικά μου προϊόντα.
Δυστυχώς, όπως πολλοί αρχάριοι επιχειρηματίες, απέτυχα να προβλέψω μια αποδιοργανωτική εξέλιξη που θα επηρέαζε την βιωσιμότητα της επιχείρησής μου. Μία από τις δασκάλες υποπτεύθηκε ότι κάτι συνέβαινε από την συμπεριφορά των, παραγεμισμένων με ζάχαρη, πελατών μου. Με παρακολούθησε και με τσάκωσε ενώ επέστρεφα από το μαγαζάκι απέναντι από το σχολείο με μια τεράστια σακούλα ζαχαρωτά. Κατάσχεσε όλο το εμπόρευμα και με οδήγησε στο γραφείο του διευθυντή. Μετά από μια έντονη διαπραγμάτευση μεταξύ των γονέων μου και του διευθυντή του σχολείου, αναγκάστηκα να τερματίσω την επιχείρηση.
Αλλά πήρα μερικά πολύτιμα μαθήματα από αυτή την δουλειά. Πρώτον, πελάτες χωρίς πολλά χρήματα προτιμούν φθηνά πράγματα που τους δίνουν μακροπρόθεσμη ικανοποίηση (τα ζελεδάκια πούλησα χοντρά). Επίσης, έμαθα ότι το παράπτωμα δεν αποδίδει μακροπρόθεσμα. Και ναι, έχει πολύ πλάκα να έχεις την δική σου επιχείρηση.

Άννας Ρέμπελου, mamababa.gr