Η Σλοβακία στοιχειώθηκε σήμερα από φαντάσματα του παρελθόντος της, καθώς ακροδεξιοί που λανσάρουν στολές βασισμένες σ’ αυτές του σλοβακικού κράτους-ανδρείκελου των Ναζί στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κέρδισαν για πρώτη φορά έδρες στο κοινοβούλιο.
Ο σχηματισμός Λαϊκό Κόμμα – Η Σλοβακία Μας, με επικεφαλής τον Μαριάν Κοτλέμπα, τον κυβερνήτη της κεντρικής Σλοβακίας ο οποίος οργάνωσε πορείες εναντίον της μεινότητας των Ρομά, πήρε 8% των ψήφων, ποσοστό σχεδόν τριπλάσιο απ’ αυτό που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις.
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τη χειρότερη προσφυγική κρίση μετά τον Δευτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από την εμπόλεμη Συρία και πέραν αυτής, η υποστήριξη προς ακροδεξιούς πολιτικούς στην κεντρική Ευρώπη σημειώνει αύξηση.
Στην Ουγγαρία, το κόμμα Γιόμπικ, γνωστό για τις στολές της Ουγγρικής Φρουράς και τις πορείες κατά των Ρομά, είναι το δέυτερο μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο.
Αναλυτές λένε πως η άκρα δεξιά επωφελήθηκε από την αντιμεταναστευτική ρητορεία των περισσότερων κομμάτων, περιλαμβανομένου αυτού του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές, αλλά είναι πιθανό να δυσκολευτεί πολύ να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
“Ο Ρόμπερτ Φίτσο υιοθέτησε μία από τις πιο σκληρές στάσεις μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ στη μεταναστευτική κρίση, όμως το αποτέλεσμα δεν ήταν οι εξτρεμιστές να τεθούν υπό έλεγχο, αλλά να μπουν στο κοινοβουλιο”, δήλωσε ο Ντάλιμπορ Ρόχατς του American Enterprise Institute.
Η επιτυχία του Κοτλέμπα είναι ένα σοκ για τα μέσα ενημέρωσης και τον πολιτικό κόσμο της Σλοβακίας.
“Ο Κοτλέμπα έβαλε στο ψηφοδέλτιό του υποψηφίους που δηλώνουν ανοικτά φασίστες”, λέει ο Ίγκορ Μάτοβιτς, πρόεδρος του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος.
Μέλη του πρώην κόμματος του Κοτλέμπα “Σλοβακική Αδελφότητα”, ντυμένοι με μαύρες στολές που θυμίζουν τη φρουρά Χλίνκα της ναζιστικής περιόδου, πρωτοεμφανίσθηκαν σε συγκεντρώσεις για να τιμηθεί το Σλοβακικό Κράτος που διήρκεσε από το 1939 έως το 1945 με επκεφαλής τον καθολικό ιερέα Γιόζεφ Τίσο, ο οποίος έστειλε στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου δεκάδες χιλιάδες εβραίους της Σλοβακίας. Το κόμμα διαλύθηκε το 2006 κατηγορούμενο για διάδοση μίσους.
Ο Κοτλέμπα, ο οποίος φέρει λεπτό μαύρο μουστάκι, ίδρυσε έκτοτε ένα νέο κόμμα, άλλαξε τη στολή του μ’ ένα μπλέιζερ και αντικατέστησε τις πολεμικές συγκεντρώσεις με ρητορική εναντίον των Ρομά, εναντίον των μεταναστών και εναντίον της διαφθοράς.
Σήμερα το κόμμα του απορρίπτει οποιαδήποτε σχέση με την ιδεολογία των Ναζί και επικεντρώνει στις επικρίσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.
“Δεν είμαστε φαίστες ούτε νεοναζί παρόλο που μπορεί να φαινόμαστε εξτρεμιστές σε σύγκριση με άλλα χλιαρά κόμματα”, είπε ένας από τους νεοεκλεγέντες βουλευτές του, ο Μίλαν Ούρικ. “Θα μείνουμε προς το παρόν στην αντιπολίτευση, αλλά πιστεύω ότι, αν γίνουν πρόωρες εκλογές, θα σημειώσουμε συντριπτική νίκη”, πρόσθεσε.
Δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι το κόμμα του Κοτλέμπα ήταν το δημοφιλέστερο μεταξύ των ψηφοφόρων που ψήφισαν για πρώτη φορά, καθώς κέρδισε το 23% αυτής της πληθυσμιακής ομάδας.
Οι επικρίσεις του για τα σύμφωνα συμβίωσης προσώπων του ίδιου φύλου κολακεύουν τους κοινωνικά συντηρητικούς, ενώ οι συχνές επισκέψεις του σε φτωχές περιφέρειες μακριά από την πρωτεύουσα Μπρατισλάβα του φέρνουν ψήφους σε τοπικό επίπεδο.
Αυτός ο πρώην εκπαιδευτικός της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για διάδοση ρατσιστικής προπαγάνδας, όμως έχει αθωωθεί ή οι κατηγορίες σε βάρος του έχουν απορριφθεί.
Ο Κοτλέμπα κέρδισε πριν από δύο χρόνια μια απροσδόκητη εκλογική νίκη και έγινε ο περιφερειακός κυβερνήτης της Μπάνσκα Μπίστριτσα, στην κεντρική Σλοβακία.
Με 14 βουλευτές στην 150μελή βουλή, το Λαϊκό Κόμμα – Η Σλοβακία Μας δεν θα έχει μεγάλο λόγο στην εθνική πολιτική –άλλα κόμματα λένε πως δεν θα συνεργαστούν μαζί του– αλλά θα αποκτήσει πολύ περισότερη δημοσιότητα στην εθνική σκηνή.
“Θα αποτελέσουν πολύ μεγαλύτερη απειλή στις επόμενες εκλογές”, λέει ο Ρόχατς.
(Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ)