Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας η οποία γιορτάζεται την 21 Μαρτίου κάθε έτους (πρώτη ημέρα της άνοιξης – εαρινή ισημερία) θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για μια ακόμη φορά, σχετικά με το Μεταχρωματικό έλκος του Πλατάνου: μια καταστρεπτική ασθένεια που απειλεί τα πλατάνια της Ελλάδας».

Τα τελευταία χρόνια, χιλιάδες δένδρων πλατάνου έχουν νεκρωθεί από μια καταστρεπτική ασθένεια: «το μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου», που προκαλείται από το μύκητα Ceratocystis platani. Η ασθένεια έχει μέχρι στιγμής βρεθεί στην Πελοπόννησο, την Ήπειρο και στη Θεσσαλία. Είναι πιθανόν να έχει επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και να μην έχει ακόμα διαγνωστεί.

Σε πάρα πολλά από τα ποτάμια και τους χειμάρρους της Πελοποννήσου και της Ηπείρου η ασθένεια έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις με χιλιάδες νεκρά δένδρα. Παράλληλα, το παθογόνο έχει νεκρώσει ένα σημαντικό αριθμό δένδρων, όπου δέσποζαν σε πλατείες και κοσμούσαν δρόμους και χώρους αναψυχής. Πολλά από αυτά τα δένδρα είχαν ογκώδεις διαστάσεις και ηλικία αρκετών αιώνων.

O κυριότερος παράγοντας που συμβάλλει στη διάδοση του μύκητα Ceratocystis platani είναι ο άνθρωπος. Ένας συχνός τρόπος διασποράς του παθογόνου, σε κοντινές αλλά και μακρινές αποστάσεις, είναι με μολυσμένα εργαλεία (αλυσοπρίονα, πριόνια, τσεκούρια κ.λπ.). Ένας άλλος τρόπος ανθρωπογενούς διασποράς της ασθένειας είναι με μηχανήματα εκσκαφής, που χρησιμοποιούνται σε ποτάμια ή δρόμους με προσβεβλημένα δένδρα και στη συνέχεια μεταφέρονται σε άλλες περιοχές. Στις περισσότερες περιπτώσεις που έχουν διαπιστωθεί νέες εστίες προσβολής είναι εμφανής η ανθρωπογενής διάδοση του παθογόνου. Έργα της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων δημόσιων φορέων στην Πελοπόννησο στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία έχουν συμβάλλει σε ένα μεγάλο βαθμό στη διάδοση της ασθένειας.

Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση παίζει η έγκαιρη διάγνωση της ασθένειας, σε νέες εστίες προσβολής. Όταν η ασθένεια βρίσκεται στα αρχικά στάδια και ο αριθμός των προσβεβλημένων δένδρων είναι περιορισμένος είναι δυνατόν να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ασθένειας. Αντίθετα, όταν η ασθένεια πάρει μεγάλη έκταση η αντιμετώπισή της είναι σχεδόν αδύνατη.

Ευτυχώς μέχρι στιγμής και από ελέγχους που έχουν γίνει, δεν έχει εμφανιστεί η θανατηφόρα ασθένεια για τα πλατάνια που φύονται στα όρια της Π.Ε. Καστοριάς.