Συνέντευξη Τάσος Σχίζας: 18 φωτογράφοι «αποκαλύπτουν» αθέατες όψεις της Καστοριάς

Η έκθεση προέκυψε μετά από τη φωτογραφική εκδρομή, που πραγματοποίησαν οι ομάδες στην Καστοριά. Ζητούμενο ήταν, μέσα από διαφορετικές τεχνικές λήψης ή επεξεργασίας, να παρουσιαστεί μια άλλη όψη της Καστοριάς και να εξερευνηθούν νέες οπτικές της ταξιδιωτικής φωτογραφίας. Συμμετέχουν 18 μέλη των ομάδων, ο καθένας με ένα portfolio 3 – 4 φωτογραφιών

Συνέντευξη Τάσος Σχίζας: 18 φωτογράφοι «αποκαλύπτουν» αθέατες όψεις της Καστοριάς

Στο πρόσωπό του αντικρίζει κανείς τη σοφία του δασκάλου, τη στοχευμένη ματιά του φωτογράφου και την ωριμότητα του εκδότη. Στις λέξεις του την αγάπη για την τέχνη της φωτογραφίας. Στις φωτογραφίες του το δικό του καλλιτεχνικό αποτύπωμα.
Αφορμή για τη συνέντευξή μας με τον Τάσο Σχίζα στάθηκε η Ομαδική Έκθεση Φωτογραφίας «Καστοριά-Μεταμορφώσεις» που από αύριο 6 Οκτωβρίου μέχρι τις 8 Νοεμβρίου 2016 μεταμορφώνει τον Πολυχώρο Εικόνας Κούνιο στη Θεσσαλονίκη φέρνοντας στο προσκήνιο αθέατες φωτογραφικές όψεις της Καστοριάς.

Συνέντευξη στη Χριστίνα Αγγελή

Τι είναι για εσάς η φωτογραφία;
Η φωτογραφία για μένα αποτελεί μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας και παράλληλα ένα αντικείμενο για ασταμάτητη μελέτη και αναζήτηση, καθώς και την βασική μου επαγγελματική ενασχόληση.

Τι έκανε μέσα σας το κλικ και αποφασίσατε ν’ ασχοληθείτε με τη φωτογραφία;
Η φωτογραφία μου κινούσε το ενδιαφέρον από την παιδική μου ηλικία, αλλά καθοριστική στιγμή απόφασης έπαιξε η εμπειρία που είχα μπαίνοντας στον σκοτεινό θάλαμο ενός φίλου. Όταν είδα την πρώτη φωτογραφία να εμφανίζεται σιγά – σιγά μέσα στην λεκάνη, είπα «με αυτό θα ήθελα να ασχοληθώ».

Δημιουργείτε το δικό σας κόσμο μέσα από τις φωτογραφίες. Τι κόσμος είναι αυτός;
Κάθε δημιουργός θα ήθελε μέσα από το έργο του να δημιουργεί έναν δικό του κόσμο. Στην περίπτωσή μου το θέματα που επιλέγω (συνήθως αστικό τοπίο, τοπίο, αντικείμενα) και οι εμμονές μου (ασπρόμαυρο ή μονοχρωματικό μπλε, με μεγάλες αντιθέσεις και πολύ μαύρο, ισορροπία, συμμετρία, μετωπική αντιμετώπιση, έμφαση γραμμών και σχημάτων) ίσως να δημιουργούν τον «δικό μου κόσμο», αλλά αυτό δεν μπορώ να το κρίνω εγώ.

Πως είναι να μεγαλώνει κανείς φωτογραφίζοντας;
Η φωτογραφία και γενικότερα η τέχνη βοηθάει στην αυτογνωσία. Η φωτογράφιση μας βοηθάει να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Είναι σαν ένα ταξίδι εξερεύνησης, γεμάτο εκπλήξεις και χωρίς προσδιορισμένο προορισμό.

Ποια ή ποιες φωτογραφίες σας θα επιλέγατε και γιατί;
Δεν λειτουργώ με μεμονωμένες φωτογραφίες, αλλά με σειρές (portfolios). Έτσι μου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω φωτογραφίες, θεωρώντας τις κομμάτι μιας ενότητας και θα αναφερθώ στις αγαπημένες μου σειρές:
«Ο ήχος του φόντου», που αποτελεί για μένα την πιο «εσωτερική μου» δουλειά, εκφρασμένη με απλό και εντελώς ρεαλιστικό τρόπο.
http://www.photoeidolo.gr/Tassos%20Schizas/sound/index.htm
«Μετέωρα», μια σειρά βασισμένη στην γνωστή τεχνική της κατοπτρικής σύνθεσης και αποτελεί για μένα μια από τις πρώτες μου επιλογές, για την «άλλη πραγματικότητα» που παρουσιάζεται και για την ονειρική αίσθηση που δίνει η «αιώρηση», ένα θέμα που με απασχόλησε, από τότε που ξεκίνησα να ασχολούμαι με την φωτογραφία.
http://www.photoeidolo.gr/Tassos%20Schizas/meteors/index.htm
«Η ανάσα της πόλης», η πρώτη ολοκληρωμένη σειρά μου, με φωτογραφίες από τον «πολύ κοντινό περίγυρο», ένα προσωπικό ημερολόγιο, που έκανα στα πρώτα μου φωτογραφικά βήματα.
http://www.photoeidolo.gr/Tassos%20Schizas/breath/index.htm

Στο πρόσωπο σας συναντώνται οι ρόλοι του φωτογράφου, του εκδότη και του δασκάλου φωτογραφίας. Ποιος από όλους σας εκφράζει περισσότερο και γιατί;
Μου είναι πολύ δύσκολο να τα διαχωρίσω ή να τα βάλω με σειρά προτεραιότητας. Το ένα εμπλέκεται στο άλλο και τα τρία μαζί συνθέτουν τον «τριχασμένο» μου εαυτό.

Τάσος Σχίζας-Αυτοπρτρέτο
Τάσος Σχίζας-Αυτοπρτρέτο

Η μεταμόρφωση είναι τόσο μεγάλη, που αναρωτιόμαστε, «πως θα το πάρουν» οι Καστοριανοί που θα επισκεφτούν την έκθεση. Παρόλα αυτά, η Καστοριά παραμένει αναγνωρίσιμη στις περισσότερες φωτογραφίες

Ποιες μεθόδους χρησιμοποιείτε για να καλλιεργήσετε τη φωτογραφική παιδεία των μαθητών σας;
Η «καλλιέργεια της φωτογραφικής παιδείας» μπορεί να γίνει με έναν μόνο τρόπο, με την προσέγγιση του έργου των «μεγάλων φωτογράφων». Μέσα από τα μαθήματά μου προσπαθώ να παρουσιάσω και να αναλύσω το έργο των μεγάλων (και μη) φωτογράφων, αλλά αυτό αποτελεί ένα μέρος της συνολικής διδασκαλίας. Για μένα το σημαντικότερο στην διδασκαλία της «καλλιτεχνικής φωτογραφίας» είναι να βοηθήσω τους μαθητές μου να βρουν την «δική τους φωτογραφική προσωπικότητα» και αυτό προσπαθώ να ενθαρρύνω και να προκαλέσω, μέσα από φωτογραφικές ασκήσεις (για να βρισκόμαστε σε ασταμάτητη φωτογραφική διαδικασία) και από ανάλυση και συζήτηση με αφορμή τις φωτογραφίες που προκύπτουν.

Ο Henri CartierBresson έλεγε «ότι το να φωτογραφίζεις σημαίνει να βάζεις στην ίδια ευθεία το μυαλό, το μάτι και το χέρι». Πόσο εύκολο είναι να «ευθυγραμμιστεί» κανείς φωτογραφίζοντας;
Χαρακτηριστική και πολύ ενδιαφέρουσα διατύπωση του εξαιρετικού Bresson, αλλά αποτελεί και μια αντίφαση, που θα μπερδέψει τους εμπνευσμένους φωτογράφους από το έργο του, γιατί είναι ένας πολύ εγκεφαλικός προσδιορισμός, από έναν φωτογράφο, που λειτουργούσε με αυτόματο και αυθόρμητο τρόπο.  Είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία για όποιον προσπαθήσει να το κάνει ως «εφαρμογή». Στον χαρισματικό Bresson αυτό αποτελούσε μέρος της «φωτογραφικής προσωπικότητάς του» και το ίδιο ισχύει για όσους «το έχουν» με την φωτογραφία δρόμου.Και για να απαντήσω στο ερώτημά σας, είναι εύκολο για όσους  «το έχουν» και ανέφικτο, για όσους «δεν το έχουν».

Πείτε μας λίγα λόγια για την ομαδική έκθεση φωτογραφίας «Καστοριά-Μεταμορφώσεις»
Πρόκειται για μια χαρούμενη και παιγνιδιάρικη έκθεση, με πολλές εναλλαγές και με «κοινό παρονομαστή» τον κοινό τόπο και την εφαρμογή μιας τεχνικής λήψης ή επεξεργασίας.

Τι θέλετε να εκφράσετε μέσω της συγκεκριμένης έκθεσης;
Ζητούμενο είναι να παρουσιάσουμε μια άλλη όψη της πολυφωτογραφημένης Καστοριάς και να βρούμε έναν δημιουργικό δρόμο για την ταξιδιωτική φωτογραφία, όσο γίνεται πιο διαφορετικό από την τουριστική φωτογραφία.

Γιατί επιλέξατε την Καστοριά ως φωτογραφικό προορισμό;
Οι περισσότεροι από τα μέλη των ομάδων έχουν επισκεφθεί και άλλες φορές την ξεχωριστή αυτή πόλη. Οι εκδρομούλες / φωτογραφικοί προορισμοί της ομάδας προκύπτουν μέσα από προτάσεις και ψηφοφορία. Η Καστοριά «κέρδισε» τους περισσότερους ψήφους, λόγω της ξεχωριστής ομορφιάς της, της ποικιλίας φωτογραφικών θεμάτων (λίμνη, κτήρια, φύση) και των πολλών εναλλακτικών θεμάτων που έχει γύρω από την πόλη (Σπήλαιο, Δισπηλιό, Καρέστια). Εδώ βρίσκω και την αφορμή να σχολιάσω, ότι δεν επισκεφθήκαμε το σπήλαιο, μιας και δεν μας επιτράπηκε η φωτογράφηση και η διαδικασία που μας ζητήθηκε για την «απόκτηση άδειας φωτογράφησης» ήταν χρονικά απαγορευτική, αν και είχα επικοινωνήσει με τους υπεύθυνους δύο εβδομάδες πριν την εκδρομή.

Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των φωτογραφιών;
Ζητούμενο ήταν ο κάθε φωτογράφος να έχει από ένα portfolio 3 – 4 φωτογραφιών με κοινή αισθητική και να εφαρμόσει μια τεχνική λήψης ή επεξεργασίας. Οι φωτογραφίες «ανέβηκαν» σε ένα άλμπουμ της «μυστικής ομάδας» μας στο facebook και από εκεί έγιναν οι επιλογές, βάση των παραπάνω ζητούμενων και της τεχνικής και αισθητικής αρτιότητας.

Μεταμορφώνεται όντως η Καστοριά μέσα από τις φωτογραφίες των συμμετεχόντων;
Η μεταμόρφωση είναι τόσο μεγάλη, που αναρωτιόμαστε, «πως θα το πάρουν» οι Καστοριανοί που θα επισκεφτούν την έκθεση. Παρόλα αυτά, η Καστοριά παραμένει αναγνωρίσιμη στις περισσότερες φωτογραφίες.

Ποιες πτυχές της πόλης αναδεικνύονται περισσότερο μέσα από τις φωτογραφίες;
Η έκθεση εστιάζει κυρίως στο κτήρια της πόλης, στην λίμνη, στο Δισπηλιό και σε λεπτομέρειες.

Συνέντευξη Τάσος Σχίζας: 18 φωτογράφοι «αποκαλύπτουν» αθέατες όψεις της Καστοριάς

Τι σημαίνει για εσάς ταξιδιωτική φωτογραφία;
Χαίρομαι που επανερχόμαστε σε αυτόν τον όρο. Η ταξιδιωτική φωτογραφία με απασχολεί πολύ στα μαθήματά μου, αλλά και στις φωτογραφίες που κάνω. Θεωρώ πως πρέπει να διαχωρίζουμε την φωτογραφία βάση του αρχικού ζητούμενου. Έτσι, αν κάποιος ταξιδεύει και φωτογραφίζει με σκοπό να παρουσιάσει και να περιγράψει έναν τόπο, τότε θα πρέπει αυτό να το κάνει όσο γίνεται πιο απλά και ρεαλιστικά, κάτι το οποίο οδηγεί συχνά στο είδος φωτογραφίας (που καθόλου δεν με αφορά), την τουριστική φωτογραφία. Εικόνες που επαναλαμβάνονται πολλές φορές με τον ίδιο και αδιάφορο τρόπο.
Η «άλλη» ταξιδιωτική φωτογραφία βασίζεται στην ιδιαίτερη ματιά του φωτογράφου και στην προσωπική έκφραση και ο τόπος αποτελεί μόνο αφορμή και έμπνευση για τις λήψεις. Αυτή η φωτογραφία είναι ακατάλληλη για να περιγράψει τον τόπο, αλλά πιο ουσιαστική γιατί παρουσιάζει την άποψη του φωτογράφου για τον τόπο και γενικότερα για τον κόσμο. Σε αυτήν την φωτογραφία αναφερόμενος ο σπουδαίος Ansel Adams έλεγε «κάθε φωτογραφία μας είναι το πορτρέτο του εαυτού μας».

Ποιος θα είναι ο επόμενος φωτογραφικός προορισμός;
Δεν υπάρχει ακόμη κάποιος σχετικός προγραμματισμός. Κάθε τόπος έχει την χάρη του και την «φωτογραφικότητά» του. Η πλειοψηφία θα αποφασίσει.

 

*Δείγμα της δουλειάς του φωτογράφου μπορείτε να δείτε στην προσωπική του σελίδα
http://www.photoeidolo.gr/TassosSchizas.html

Ποιος είναι ο Τάσος Σχίζας
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964, μεγάλωσε στην Τρίπολη της Λιβύης και ζει μόνιμα στη Θεσσαλονίκη από το 1982. Από τότε η φωτογραφία αποτέλεσε γι’ αυτόν, μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Διδάσκει φωτογραφία από το 1991 ως σήμερα σε λέσχες και μεταλυκειακές σχολές.
Από το 1993 ως το 1996 εξέδιδε το «Γυάλινο μάτι», το ασπρόμαυρο φωτογραφικό περιοδικό, που διανέμονταν δωρεάν στην Θεσσαλονίκη και πραγματοποίησε 20 τεύχη. Από το 1996 ως το 2010 εξεδιδε το «Φωτογραφικό Είδωλο», το μονοθεματικό καλλιτεχνικό φωτογραφικό περιοδικό, που πραγματοποίησε 28 τεύχη.
Συντονίζει τρεις φωτογραφικές ομάδες («Φωτοπόροι», «ΚΛΙΚers», «Ομάδα Φ») επιμελείται και διοργανώνει (μαζί με τους Φωτοπόρους και με την συνεργασία πολλών φωτογραφικών δυνάμεων της χώρας) το Contrast / Αντίθεση: Φεστιβάλ Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Ασχολήθηκε με διοργανώσεις εκθέσεων, διαλέξεων, παρουσιάσεων και σεμιναρίων.
Έγραψε πλήθος σημειώσεων, δημοσίευσε σειρά άρθρων και παρουσίασε portfolios σε περιοδικά και στο διαδίκτυο.
Έχει γράψει δύο βιβλία (Η τεχνική της αναλογικής και της ψηφιακής φωτογραφίας και Αληθινό ψέμα). Έχει πραγματοποιήσει δεκαοκτώ ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε σαράντα πέντε ομαδικές.

2 Responses to "Συνέντευξη Τάσος Σχίζας: 18 φωτογράφοι «αποκαλύπτουν» αθέατες όψεις της Καστοριάς"

  1. Τάσος Σχίζας   6 Οκτωβρίου, 2016 at 5:01 μμ

    Ευχαριστώ πολύ το Inkastoria για το ενδιαφέρον και την άμεση ανταπόκριση που έδειξε για την έκθεσή μας. Ευχαριστώ πολύ την Χριστίνα Αγγελή για την συνέντευξη με τις πολύ ειδικές, φωτογραφικές ερωτήσεις της!

    Απάντηση
  2. Δημήτρης   9 Οκτωβρίου, 2016 at 11:15 μμ

    Δεν μπόρεσα ακόμη να καταλάβω τι σημαίνει καλλιτεχνική φωτογραφία. Αυτό που “κατάλαβα” είναι ότι ο Τάσος Σχίζας είναι ένα αξιόλογο άτομο και μέσα από τα portfolio φωτογραφιών του εξωτερικεύεται ο εσωτερικός του κόσμος πού κύριο χαρακτηριστικό του είναι το ήθος η ευγένεια ψυχής η σεμνότητα του πού αναδεικνύει το μεγαλείο του ως καλλιτέχνη και ως διανοούμενου. Σα δάσκαλος δεν επιβάλει καμία καλλιτεχνική άποψη παρά το γεγονός ότι έχει άποψη και την εκφράζει. Δεν προσποιείται καλλιτεχνικά. Ποτέ δεν “καταδέχτηκε” να ποντάρει στο εύκολο συναίσθημα. Π.χ να εμπορευτεί την δυστυχία των συνανθρώπων μας , ζητιάνοι .. Σε βοηθάει μόνος σου να εκφραστείς μέσα όχι από μια φωτογραφία αλλά μέσα από ένα portfolio φωτογραφιών. Το σίγουρο είναι ότι μετά από τα μαθήματά του θα βλέπεις με διαφορετική ματιά (καλλίτερη) τον κόσμο και αυτό θα εκφράζεται μέσα από τις φωτογραφικές σου λήψεις. Καλές η λιγότερο καλές αυτό θα το κρίνουν οι άλλοι. Στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος σου μας λέει ο Καβάφης. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στη φωτογραφία…. Τάσο σε ευχαριστώ. Ο μαθητής σου Δημήτρης

    Απάντηση

Leave a Reply

Your email address will not be published.