Η προσφυγική κρίση βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη και την Παρασκευή. Οι ηγέτες των κρατών-μελών των «28» καλούνται να συζητήσουν τα σχέδια για την σύσταση ισχυρής ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, με δυνατότητα επέμβασης στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ χωρίς να προηγηθεί σχετικό αίτημα κράτους-μέλους.
Νωρίτερα, η γερμανίδα καγκελάριος θα αναζητήσει τρόπους υποδοχής σύρων προσφύγων σε μίνι-Σύνοδο με την Τουρκία.
Η Ανγκελα Μέρκελ και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ θα συναντήσουν τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Στη μίνι-Σύνοδο θα συμμετάσχουν αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες, ανάμεσά τους και ο Αλέξης Τσίπρας.
Αναλυτικά, στη μίνι Σύνοδο θα συμμετάσχουν οι ηγέτες Γερμανίας, Ελλάδας, Αυστρίας, Ολλανδίας, Βελγίου, Σουηδίας, Φινλανδίας και Λουξεμβούργου θα συναντηθούν με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, παρουσία του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί πρόταση να γίνεται υποδοχή σύρων προσφύγων απευθείας από την Τουρκία. Τα κράτη-μέλη θα μπορούν να συμμετέχουν εθελοντικά στο σχέδιο.
Ωστόσο, η γερμανίδα καγκελάριος αναμένεται να συναντήσει αντιδράσεις από κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς το αντιμεταναστευτικό αίσθημα έχει ενταθεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.
Τη νύχτα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, επεισόδια σημειώθηκαν σε ολλανδική πόλη, από Ολλανδούς που αντιδρούσαν στη δημιουργία κέντρου φιλοξενίας προσφύγων.
Την παραμονή της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ διαμήνυσε από το Στρασβούργο ότι «η ζώνη Σένγκεν είναι εδώ και θα παραμείνει» και κάλεσε τους «28» να προσυπογράψουν την πρόταση της Κομισιόν για την αναβαθμισμένη Frontex.
Μιλώντας ενώπιον των ευρωβουλευτών στο Στρασβούργο, ο πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε την Τετάρτη ότι «δεν υπάρχει πλέον χρόνος για χάσιμο» την ώρα που συνεχίζεται το προσφυγικό κύμα στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Η προσφυγική κρίση οδήγησε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Σουηδία, να επαναφέρουν προσωρινά τους ελέγχους στα εθνικά τους σύνορα, ενώ ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ είχε προειδοποιήσει πριν από μερικές εβδομάδες ότι μικρή ομάδα χωρών της δυτικής Ευρώπης μπορεί να εξωθούνταν στον σχηματισμό μιας «μίνι-Σένγκεν» εάν η ΕΕ αποτύγχανε να βρει λύση στην προσφυγική και μεταναστευτική κρίση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τρίτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο το σχέδιο για τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, η οποία έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει άμεσα με απόφαση της Κομισιόν χωρίς να έχει προηγηθεί σχετικό αίτημα από κράτος – μέλος με στόχο την αποτελεσματικότερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και την προστασία του χώρου Σένγκεν.
- Νέα Frontex: Επέμβαση χωρίς άδεια κρατών-μελών
Μιλώντας επίσης την Τετάρτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο επίτροποςΔημήτρης Αβραμόπουλος παρουσίασε τους δύο κεντρικούς στόχους της πρότασης της Κομισιόν υπογραμμίζοντας ότι η «η κυριαρχία των κρατών-μελών δεν θίγεται» από τη θέσπιση του νέου Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.
Στην παρέμβασή του θέλησε να ξεκαθαρίσει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν βάζει άλλους να φυλάνε τα ελληνικά σύνορα γιατί τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά.
Από πλευράς της η Άνγκελα Μέρκελ προέβλεψε κατά την καθιερωμένη ομιλία της στην Μπούντεσταγκ προ της Συνόδου Κορυφής ότι κατά τη Σύνοδο Κορυφής δεν θα υπάρξει τελική λύση για το θέμα, ενώ τόνισε ότι η κατανομή των προσφύγων καθυστερεί επειδή δεν είναι έτοιμα τα «hot spots» σε Ελλάδα και Ιταλία. Επίσης αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο της Τουρκίας, την οποία χαρακτήρισε «εταίρο-κλειδί όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη διαχείριση του προσφυγικού.
Την ίδια στιγμή, στην καθιερωμένη προ των Συνόδων Κορυφής επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ αναφέρει ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και τονίζει ότι στόχος είναι να ανακτηθεί ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων για να ανακοπούν οι μεταναστευτικές ροές και να διατηρηθεί η ακεραιότητα του χώρου Σένγκεν.
Στην επιστολή του, ο Ντόναλντ Τουσκ αναφέρεται στο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για βοήθεια από της Ομάδες Άμεσης Δράσης (Rapid), καλώντας τα κράτη-μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να βοηθήσουν την Ελλάδα να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Πέραν του προσφυγικού, στο δείπνο εργασίας των Ευρωπαίων ηγετών θα συζητηθεί το θέμα της Βρετανίας προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για μία συμφωνία έως το Φεβρουάριο.
Η δεύτερη ημέρα της Συνόδου θα ξεκινήσει με τη συζήτηση για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, επί τη βάσει της έκθεσης των «πέντε Προέδρων» και παρουσία του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Στη συνέχεια, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν θέματα που αφορούν την Εσωτερική Αγορά, την Ενέργεια και την Κλιματική αλλαγή. Επιπλέον, οι «28» θα αναζητήσουν τρόπους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη καλύτερης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών-μελών.
Τέλος το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα υιοθετήσει συμπεράσματα για τη Συρία, εκφράζοντας τη στήριξή του στις διεθνείς προσπάθειες που καταβάλλονται για να μπει τέλος στον πόλεμο και για να καταπολεμηθεί η παγκόσμια απειλή από το Ισλαμικό Κράτος.