Το ακροδεξιό γερμανικό κόμμα, που ιδρύθηκε το 2014 στη Δρέσδη και το όνομά του σημαίνει Πατριώτες Ευρωπαίοι Ενάντια στην Ισλαμοποίηση της Δύσης, μέχρι πρότινος οργάνωνε εβδομαδιαίες διαδηλώσεις σε γερμανικές πόλεις, τις οποίες το ίδιο χαρακτήριζε «βραδινούς περιπάτους». Συχνά οι συγκεντρώσεις μάζευαν 25.000 υποστηρικτές.

Από τις 6 Φεβρουαρίου, όμως, οι δράσεις του PEGIDA πήραν πρώτη φορά πανευρωπαϊκή διάσταση. Εκείνη τη μέρα, εκτός της συγκέντρωσης που οργάνωσε στη Δρέσδη, «θυγατρικές» ομάδες έκαναν ταυτόχρονα διαδηλώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη: σε Γαλλία, Ολλανδία, Τσεχία, Ιρλανδία, Βρετανία και αλλού.

Αντιισλαμικά λαϊκιστικά κόμματα, όπως το Κόμμα για την Ελευθερία στην Ολλανδία και οι Σουηδοί Δημοκράτες, ανεβαίνουν δημοσκοπικά. Αυτό που τώρα θέλουν τα ακροδεξιά αντιμουσουλμανικά κόμματα της Ευρώπης είναι να δημιουργήσουν ένα «κίνημα του δρόμου», που θα εκτείνεται πέρα από τα εθνικά σύνορα της κάθε χώρας.

Τον Ιανουάριο έλαβε χώρα στην Τσεχία συνέδριο που περιλάμβανε αντιπροσώπους από τα περισσότερα αντιμουσουλμανικά κόμματα και κινήματα όλης της Ευρώπης. Εκεί υπέγραψαν μνημόνιο, με το οποίο δεσμεύτηκαν από κοινού στην «προστασία της Ευρώπης, της ελευθερίας του λόγου και άλλων αστικών ελευθεριών καθώς και τον κοινό τρόπο ζωής». Έκτοτε δημιουργείται ένα δίκτυο «θυγατρικών» κομμάτων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κοπιάροντας κυρίως τη στάση και τη μεθοδολογία του PEGIDA. Συνασπίζονται και διεθνοποιούνται, εξάγοντας τις δράσεις τους εκτός συνόρων.

Στη Βρετανία ηγέτης της αντιπροσωπείας είναι ο Tommy Robinson, του οποίου το αληθινό όνομα είναι Stephen Yaxley – Lennon. Πρόκειται για τον ιδρυτή και πρώην ηγέτη της διαβόητης για τις βίαιες πορείες της ακροδεξιάς – ισλαμοφοβικής ομάδας English Defence League. Ο Robinson πιστεύει ότι «η τωρινή προσφυγική κρίση δεν έχει να κάνει με πρόσφυγες. Είναι μια μουσουλμανική εισβολή στην Ευρώπη».

Ο συγκεκριμένος πασχίζει να «καθαρίσει» τη φήμη του. Από το 2009, όταν ιδρύθηκε το EDL, έως το 2013, η ομάδα και ο ηγέτης της διοργάνωναν διαδηλώσεις σε πολλές βρετανικές πόλεις, όπου εξαγριωμένα πλήθη, συνήθως μεθυσμένοι, προκαλούσαν χάος και βίαια επεισόδια.

Τον Οκτώβριο του 2013 ο Robinson, έξυπνα, αποχώρησε από το EDL δηλώνοντας ότι οι χαοτικές του διαδηλώσεις «δεν ήταν πια παραγωγικές». Όταν, όμως, είδε τις πιο πειθαρχημένες διαδηλώσεις του γερμανικού PEGIDA στη Δρέσδη (το κόμμα απαγορεύει το αλκοόλ στις πορείες του και τις πραγματοποιεί σε απόλυτη σιγή) αποφάσισε να «δείξει» στο βρετανικό κοινό ότι «αυτή είναι μια οργάνωση για εσάς».

Σήμερα οι ηγέτες των βρετανικών παρακλαδιών του PEGIDA φροντίζουν να εκφράζονται με ρητορική που κόπτεται για «τις κοινές μας αξίες ως Ευρωπαίων και Δυτικών». Διαλαλούν ότι αυτό που… πασχίζουν, είναι να υπερασπιστούν τον δημοκρατικό πολιτισμό.

Οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι η συγκεκριμένη στρατηγική των ευρωπαϊκών ακροδεξιών αντιμουσουλμανικών κομμάτων αποδίδει ακριβώς επειδή έτσι παρουσιάζονται ως «πιο νόμιμοι». Το ζητούμενο για αυτά τα κόμματα είναι να προσελκύσουν ψήφους και μέλη από τη μεσαία τάξη, να δείξουν ότι είναι αρκετά ασφαλή και ότι δεν απευθύνονται μόνο σε μεθυσμένους και περιθωριακούς ταραξίες. Ενδεικτικό της νέας στρατηγικής είναι ότι οι συντονισμένες συγκεντρώσεις που έγιναν στις 6 Φεβρουαρίου σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ήταν στην πλειονότητά τους χωρίς επεισόδια, σε ήρεμο και πειθαρχημένο κλίμα.

Το να εμφανιστούν επικοινωνιακά ως ευυπόληπτες και αξιοσέβαστες είναι πολύ σημαντικό στις αντιμουσουλμανικές οργανώσεις – παρακλάδια του PEGIDA στην υπόλοιπη Ευρώπη. Όπως οι ίδιοι οι ηγέτες τους τονίζουν, τυχόν αστυνομική καταστολή θα μπορούσε να αποθαρρύνει όσους δεν είναι ακραίοι. Αυτό που θέλουν, είναι, όπως λένε, «να βγάλουμε τους νορμάλ ανθρώπους στους δρόμους».

Το ζητούμενο για τα αντιμουσουλμανικά κινήματα αυτήν τη στιγμή είναι μια κοινή πανευρωπαϊκή πολιτική. Μοιράζονται τις ίδιες απόψεις για την κλίμακα και τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της μετανάστευσης από μουσουλμανικές χώρες στην Ευρώπη. Μοιράζονται ακόμη τον λαϊκισμό, αλλά και την προσπάθεια να εμφανιστούν ως γνήσιες αντισυστημικές πατριωτικές φωνές. Στην ιδεολογία τους είναι κοινή μια βαθιά εχθρότητα και καχυποψία προς κάθε είδους «ελίτ», τις οποίες κατηγορούν ως τις μοναδικές υπεύθυνες για οτιδήποτε στραβό υπάρχει στον κόσμο.

Στην κοινή διακήρυξη που υπέγραψαν στην Τσεχία αναφέρουν ότι οι κανόνες των ελίτ «έφεραν μόνο φτώχεια, ανεργία, χάος, διαφθορά και ηθική κατάπτωση». Ο διπλός στόχος των ευρωπαϊκών αντιισλαμιστικών οργανώσεων, «θυγατρικών» του PEGIDA, είναι:

◆ Να στρέψουν τον πολιτικό λόγο προς τη δική τους ατζέντα.

◆ Να προσελκύσουν τους πιο μετριοπαθείς υποστηρικτές που τα «παραδοσιακά» ακροδεξιά κόμματα δεν θα μπορούσαν να κερδίσουν.

Στη Γερμανία το λαϊκίστικο αντιευρωπαϊκό AfD έχει στραφεί και προς την ξενοφοβική Άκρα Δεξιά. Ουσιαστικά, σύμφωνα με τον Γερμανό καθηγητή του Πανεπιστημίου της Δρέσδης Χανς Φορλέντερ, «το PEGIDA και το AfD έχουν παρόμοιους υποστηρικτές». Ο καθηγητής και η ομάδα του πήραν συνεντεύξεις από ένα δείγμα 400 ατόμων που συμμετείχαν στις συγκεντρώσεις των δύο κομμάτων. Η μελέτη τους κατέληξε ότι «οι τυπικοί υποστηρικτές είναι λευκοί, μέσης ηλικίας, που δήλωναν ως κύριο λόγο της συμμετοχής τους περισσότερο τη δυσαρέσκειά τους για την πολιτική γενικότερα, παρά τις ανησυχίες τους για τους μουσουλμάνους». Ανάλογα κοινά στοιχεία βρίσκει κανείς σε όλες σχεδόν τις αντίστοιχες «ομάδες» ανά την Ευρώπη.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, ο μόνος λόγος που το PEGIDA και το AfD δεν έχουν ακόμη συγχωνευθεί, είναι ότι οι αρχηγοί τους σιχαίνονται ο ένας τον άλλον. Το Πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ επισημαίνει και ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα: ότι η μεσαία τάξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών ριζοσπαστικοποιείται όλο και περισσότερο κι αυτό είναι ήδη εμφανές στο πεδίο της προφορικής επιθετικότητας. Όμως, επισημαίνουν, η ριζοσπαστικοποίηση της ρητορικής έχει αποτέλεσμα να θολώνουν τα όρια.