Ο εορτασμός της Επετείου του ΟΧΙ στην Κορυτσά ήταν η αφορμή για ένα ξεχωριστό οδοιπορικό ταξίδι που μας έδωσε την ευκαιρία να καταγράψουμε στιγμές από την προσπάθεια της ελληνικής μειονότητας στην περιοχή να διατηρήσει ζωντανή την ιστορική μνήμη. Συνταξιδιώτες σε αυτό το «ταξίδι γνωριμίας» ήταν ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Κορυτσά Γεώργιος Αλαμάνος όπως και ο Συντονιστής Εκπαίδευσης στην Αλβανία Βασίλης Σωτηρούδας που απαντώντας στα ερωτήματά μας, μας βοήθησαν να αντιληφθούμε πως είναι η ζωή της ελληνικής μειονότητας εκεί.

Ρεπορτάζ, φωτογραφίες, συνεντεύξεις: Χριστίνα Αγγελή

Συνέντευξη με το Γεώργιο Αλαμάνο,
Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Κορυτσά

Με αφορμή τον εορτασμό της Επετείου της 28^ης Οκτωβρίου τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε;
Θα ήθελα να στείλω μήνυμα ειρήνης, φιλίας, ελληνοαλβανικής συνεργασίας, προόδου και ευημερίας για τους δύο λαούς.

Πως διατηρείται ζωντανό το ελληνικό στοιχείο της περιοχής;
Το ελληνικό στοιχείο συντηρείται ζωντανό καταρχήν μόνο του με την ισχυρή εθνική συνείδηση, αλλά και με όλες τις άλλες δραστηριότητες τις οποίες αναπτύσσει μεταξύ άλλων και με τη λειτουργία των δύο σχολείων του Ομήρου και του Πλάτωνα.

Το ελληνικό κράτος στέκεται αρωγός στα αιτήματα των ομογενών στην Αλβανία;
Βεβαίως, η υποστήριξη του ελληνικού κράτους στους ομογενείς είναι διαρκής και πολύπλευρη. Από τα οικονομικά βοηθήματα τα οποία λαμβάνουν πολλοί ομογενείς μέχρι τη λειτουργία σχολείων και πολλές άλλες παροχές οι οποίες δίνονται από το ελληνικό κράτος.

Ποιοι είναι κατά την άποψη σας οι πιο δυνατοί δεσμοί που συνδέουν τις δύο χώρες;
Οι δεσμοί προσδιορίζονται από την γεωγραφία, από την ιστορία και από το κοινό ευρωπαϊκό μέλλον των δύο χωρών. Έχουμε λόγους μόνο να συνεργαζόμαστε στο πλαίσιο φιλίας και αρμονικής αντίληψης, συναντίληψης των κοινών συμφερόντων μας.

Ποιο είναι το όραμα σας για το μέλλον της περιοχής;
Το όραμα μου για την περιοχή είναι αφενός η διατήρηση του ελληνικού στοιχείου, της ταυτότητος του ελληνικού στοιχείου και η μεγαλύτερη δυνατή ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών με βασικό πρωταγωνιστή στην κατεύθυνση αυτή το ελληνικό ομογενειακό στοιχείο.

Συνέντευξη με το Βασίλη Σωτηρούδα,
Συντονιστή Εκπαίδευσης στην Αλβανία

Πως  διατηρείται ζωντανό το ελληνικό στοιχείο;
Το ελληνικό στοιχείο διατηρείται ζωντανό σε όλη την Αλβανία λόγω της ύπαρξης ισχυρής εθνικής μειονότητας, η οποία εκτείνεται από τη Νότια Αλβανία και φτάνει μέχρι και την περιοχή της Χειμάρρας. Από εκεί και πέρα υπάρχει στο κομμάτι της εκπαίδευσης η λειτουργία των σχολείων που προσφέρουν ελληνόγλωσση εκπαίδευση καθώς και ενός εκτεταμένου δικτύου φροντιστηρίων, τα οποία επίσης προσφέρουν τη δυνατότητα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας είτε σε ενήλικους, είτε σε ανήλικους.

Πως θα χαρακτηρίζατε την παρεχόμενη μόρφωση και συγκεκριμένα τα μαθήματα που διδάσκονται τα παιδιά εδώ στα σχολεία;
Χωρίς να λείπουν κατά περιπτώσεις αρκετά και σοβαρά προβλήματα σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι το επίπεδο της παρεχόμενης ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης διατηρείται σ’ ένα αρκετά καλό σημείο.

Σε ποιες περιοχές συναντά κανείς την ελληνική μειονότητα;
Ελληνικής μειονότητας πληθυσμό μπορεί να συναντήσει κανείς σε όλη την Αλβανία. Ωστόσο, σύμφωνα με τους Αλβανούς αναγνωρισμένες μειονοτικές περιοχές είναι οι τρεις νομοί Αργυροκάστρου, Δέλβινου και Αγίων Σαράντα, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει μειονοτικός πληθυσμός ή ελληνικής καταγωγής πληθυσμός και σε άλλες περιοχές της Αλβανίας όπως για παράδειγμα είναι η Χειμάρρα , η Κορυτσά και αλλού.

Είναι δραστήρια η ελληνική κοινότητα στην Κορυτσά;
Η ελληνική κοινότητα είναι αρκετά δραστήρια στην Κορυτσά. Φυσικά θα μπορούσαν να γίνουν και πολύ περισσότερα αλλά σε γενικές γραμμές είναι ένα στοιχείο το οποίο είναι ενεργό και λειτουργεί.

Το ελληνικό κράτος στέκεται αρωγός στα αιτήματα των ομογενών;
Το ελληνικό κράτος στα πλαίσια των δυνατοτήτων του κάνει ότι είναι εφικτό προκειμένου να ενισχυθεί η ελληνική μειονότητα και να προχωρήσει όσο γίνεται περισσότερο η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Αλβανία.

Υπάρχουν στερεότυπα που δυσκολεύουν τη ζωή των ομογενών;
Υπάρχουν κάποια στερεότυπα, όπως υπάρχουν όχι μόνο στην Αλβανία αλλά και στην Ελλάδα για τα οποία γίνεται προσπάθεια και από τις δύο πλευρές και από την ελληνική και από την αλβανική ώστε να πάψουν να υφίστανται κάποια στιγμή και να δούμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.

Ποιοι είναι κατά την άποψή σας οι δεσμοί που συνδέουν περισσότερο τις δύο χώρες;
Θα λέγαμε ότι ο σημαντικότερος δεσμός που ενώνει τους λαούς των δύο χωρών είναι η γειτονία και το γεγονός ότι έχουν ζήσει για πάρα πολλά χρόνια σε κοινούς τόπους. Από εκεί και πέρα, υπάρχει ένας συνεκτικός δεσμός, κρίκος στην αλυσίδα είναι επίσης η Ορθοδοξία η οποία είναι και πολύ ισχυρή στην Αλβανία και επίσης λαϊκές παραδόσεις ήθη και έθιμα τα οποία μπορούμε να πούμε ότι είναι κοινά και για τους δύο λαούς.

Ολοκληρώνοντας τα παιδιά την εκπαίδευση τους εδώ αναζητούν σε επίπεδο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης το όνειρο τους στην Ελλάδα;
Κάποια από αυτά ναι, κάποια όχι. Εξαρτάται από τις δυνατότητες που υπάρχουν στις οικογένειες για σπουδές σε μια ξένη χώρα όπως είναι η Ελλάδα ή την επιθυμία που έχουν τα παιδιά να έρθουν και να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα. Πάντως, σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι από τους αποφοίτους των σχολείων που προσφέρουν ελληνόγλωσση εκπαίδευση ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επιλέγει τελικά να προσπαθήσει να εισαχθεί σε ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

Ποιο είναι το όνειρο σας για το μέλλον της εκπαίδευσης στην ελληνική μειονότητα;
Το όνειρο που θα είχαμε σαν ελληνικό κράτος για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Αλβανία είναι να ενισχυθούν τα σχολεία της μειονότητας στις μειονοτικές περιοχές ώστε να μπορούν να παράσχουν υψηλού επιπέδου ελληνόγλωσση εκπαίδευση, να διατηρηθεί το πολύ καλό επίπεδο λειτουργίας του Ομηρου Κορυτσάς στην Κορυτσά και να προωθηθεί η δημιουργία ενός λυκείου στην περιοχή της Χειμάρρας ώστε να υπάρχει μια ολοκληρωμένη  συνέχεια στις σπουδές των παιδιών που φοιτούν στον Όμηρο της Χειμάρρας.

Η Δοξολογία στην Παλαιά Μητρόπολη Κορυτσάς

Κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του χωριού Μπομπόστιτσα

Φωτογραφίες από τα εκπαιδευτήρια Όμηρος και τη σχολική εκδήλωση των μαθητών του 

  28η Οκτωβρίου, εκδηλώσεις, Κορυτσά