Δεν έχουν άλλη επιλογή από το να περιμένουν. Πρόσωπα με …χαμένη έκφραση και απλανές βλέμμα. Στέκονται όρθιοι μπροστά στη σκηνή τους, κοντά στις σιδηροδρομικές γραμμές.
Τα κορμιά τους τυλιγμένα με κουβέρτες σε μία προσπάθεια να αντιμετωπίσουν το κρύο που όσο πέφτει το σκοτάδι γίνεται πιο τσουχτερό. Έτσι πιθανότατα στέκονταν και τις προηγούμενες ημέρες στο ίδιο σημείο, έτσι -πιθανώς- και τις επόμενες…
Ο Σαμίρ κι ο φίλος του ο Ντιρέν, Ιρανοί μετανάστες, είναι εγκλωβισμένοι στον καταυλισμό προσφύγων της Ειδομένης, όπου έφτασαν το προηγούμενο Σάββατο. Βρήκαν, όμως, κλειστή τη δίοδο προς την ΠΓΔΜ, αφού η κυβέρνηση της χώρας αυτής, ακολουθώντας ανάλογες αποφάσεις των βόρειων γειτόνων της, αποφάσισε να επιτρέπει πλέον τη διέλευση μόνο σε πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Όλοι οι υπόλοιποι -μετανάστες από χώρες όπως το Ιράν, το Πακιστάν, το Μαρόκο, η Αλγερία, το Μπαγκλαντές κ.α.- μένουν πίσω.
«Είμαι οκτώ μέρες εδώ» λέει ο 24χρονος Σαμίρ, εκφράζοντας την ελπίδα ότι το μέτρο αυτό είναι προσωρινό και σύντομα θα ανοίξει -και γι’ αυτούς- το πέρασμα ώστε να συνεχίσει το ταξίδι του για τη Γερμανία, όπου έχει συγγενείς που τον περιμένουν. «Δεν πρόκειται να φύγω από ‘δω. Υποχρεώθηκα να εγκαταλείψω την πατρίδα μου λόγω της πολιτικής μου δράσης. Προτιμώ να με πυροβολήσουν από το να γυρίσω πίσω» λέει με φωνή στεντόρεια σαν να θέλει να τονίσει την αποφασιστικότητά του.
«Εάν γυρίσω κινδυνεύω στην καλύτερη περίπτωση να πάω φυλακή» υποστηρίζει, από την πλευρά του, και ο 23χρονος Ντιρέν. Από δίπλα του περνάει ένας συμπατριώτης του, σέρνοντας κλαδιά δένδρων για να ανάψει φωτιά ώστε να ζεσταθεί ενόψει της επερχόμενης κρύας νύχτας. Του λέει κάτι στη γλώσσα του και ο Ντιρέν τον ρωτάει για την κατάσταση της υγείας των νεαρών συμπατριωτών τους που από τις προηγούμενες μέρες, σε μία συμβολική κίνηση διαμαρτυρίας, έραψαν τα στόματά τους, ξεκινώντας απεργία πείνας.
«Η κατάσταση είναι απελπιστική. Είμαστε εγκλωβισμένοι· να συνεχίσουμε δεν μπορούμε, αλλά και να γυρίσουμε πίσω δεν πρόκειται» μας λέει λίγο μετά και το βλέμμα του στρέφεται προς το μεταλλικό φράχτη που στήνουν οι αρχές της ΠΓΔΜ.
Παρότι έχει βραδιάσει άνδρες με στρατιωτικά τζάκετ, συνεχίζουν πυρετωδώς, με τη βοήθεια ειδικών προβολέων, τις εργασίες τους. Αμήχανος, ο 23χρονος νεαρός παρακολουθεί με απλανές βλέμμα την όλη διαδικασία. Λίγο πιο πέρα, μία άλλη ομάδα μεταναστών πραγματοποιεί ειρηνική διαμαρτυρία μπροστά από το σημείο, όπου λίγες μέρες πριν περνούσαν όλοι όσοι έφταναν στην Ειδομένη -πρόσφυγες και μετανάστες- στην άλλη πλευρά. «Αφήστε μας να περάσουμε» επαναλαμβάνουν στα αγγλικά, έχοντας μπροστά τους, στα δύο-τρία μέτρα, αστυνομικούς της ΠΓΔΜ. Τους χωρίζει συρματόπλεγμα πάνω στο οποίο είναι τοποθετημένα παιδικά κουκλάκια.
Προσεύχονται και για τη ζωή του 24χρονου Μαροκινού, που το μεσημέρι του Σαββάτου υπέστη ηλεκτροπληξία, μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πίσω, στον σιδηροδρομικό σταθμό της Ειδομένης. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο νεαρός ανέβηκε στην οροφή σταθμευμένου βαγονιού και ήρθε σε επαφή με ηλεκτροφόρα καλώδια. Λίγα λεπτά μετά το περιστατικό ξέσπασαν στο σημείο επεισόδια ανάμεσα σε εγκλωβισμένους μετανάστες και δυνάμεις ασφαλείας της ΠΓΔΜ που κράτησαν σχεδόν μισή ώρα.
Στην ειρηνική διαμαρτυρία συμμετέχει κι ο 20χρονος Αμανί, το όνομα του οποίου σημαίνει ελπίδα. Η δική του ελπίδα, όπως τονίζει, είναι να φτάσει στη Γερμανία ή την Ιταλία, όπου ζει ο αδελφός του. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, αντιμετωπίζει πρόβλημα με την όρασή του, ενώ προσπαθεί να περιγράψει την οδύσσεια που έζησε για να φτάσει στην Ελλάδα. «Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μας αφήνουν να συνεχίσουμε το ταξίδι μας» λέει.
Φοράει μία φόρμα της Παρί Σεν Ζερμέν με το έμβλημα της γαλλικής ποδοσφαιρικής ομάδας και σε μια αναφορά του στο πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι μας διαβεβαιώνει πως ούτε ο ίδιος ούτε οι συμπατριώτες του έχουν σχέση με τους ανθρώπους αυτούς που σπέρνουν τον τρόμο. «Δεν είμαστε τρομοκράτες» επισημαίνει. Αυτό είναι και το μήνυμα που αποτυπώνεται σε πανό που κρέμασαν μετανάστες σε δέντρο δίπλα στη δίοδο προς την ΠΓΔΜ: «Δεν είμαστε τρομοκράτες. Θέλουμε ειρήνη. Σας ευχαριστούμε που μας αφήνετε να περάσουμε».
Ο Αμανί βρίσκεται σχεδόν μία εβδομάδα στην Ειδομένη και δηλώνει αποφασισμένος -σε περίπτωση που δεν αλλάξει το ισχύων καθεστώς- να βρει άλλη διαδρομή να περάσει τα σύνορα. Την ίδια ώρα, μία ομάδα Σύρων προσφύγων περνούν προς την άλλη πλευρά, με τα έγγραφα που τους δίνουν το δικαίωμα να συνεχίσουν το ταξίδι τους ανά χείρας, μέσω της λεγόμενης «βαλκανικής οδού» προς την Κεντρική Ευρώπη. Είναι από τις πρώτες ομάδες στις οποίες επιτράπηκε η διέλευση μετά τα επεισόδια, το μεσημέρι του Σαββάτου…

  Ειδομένη, πρόσφυγες