Μετά τη συντριπτική νίκη του «Οχι», η Ευρώπη ενδέχεται να εμπλακεί σε έναν κυκλώνα χρηματιστηριακών και τραπεζικών αναταράξεων – Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αυτή τη στιγμή προέρχεται από τις ιταλικές τράπεζες

Οι αναλυτές φοβούνται ότι το «Οχι» θα οδηγήσει την Ιταλία σε πολιτική αστάθεια και οι τράπεζές της θα καταρρεύσουν, συμπαρασύροντας τις αντίστοιχες της Ισπανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, δηλαδή ολόκληρο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Οι Ιταλοί είναι συνηθισμένοι στην πολιτική αστάθεια, αλλά οι αγορές δεν νιώθουν καθόλου καλά με αυτήν και ο κίνδυνος επικράτησης ενός αντιευρωπαϊστή ηγέτη προκαλεί πανικό σε μια Ευρώπη τα θεμέλια της οποίας τρίζουν από τη λιτότητα, την άνοδο του εθνικισμού και τις διασπαστικές τάσεις που γοητεύουν τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους.

Οι οικονομικοί κίνδυνοι

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ιταλική αλλά και εν γένει την ευρωπαϊκή οικονομία αυτή τη στιγμή προέρχεται από τις ιταλικές τράπεζες, οι οποίες μαστίζονται από υπέρογκα κόκκινα δάνεια και πολλές από αυτές χρειάζονται ανακεφαλαιοποίηση. Η Ευρωπαϊκή Ενωση απαιτούσε πριν από λίγους μήνες από τον Ρέντσι να ακολουθήσει τη μέθοδο του bail in, δηλαδή του κουρέματος των καταθέσεων στις ιταλικές τράπεζες.

Ο Ρέντσι είχε σαφώς δηλώσει στη Μέρκελ ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ στην Ιταλία, η Γερμανία είχε υποχωρήσει και ο Ρέντσι είχε αποφασίσει να καλύψει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών με αυξήσεις κεφαλαίου από την αγορά αλλά και από τον Προϋπολογισμό αν χρειαστεί σπάζοντας τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Μην μπορώντας να αντιδράσει σε μια τέτοια απόφαση, επειδή η Ιταλία είναι μια από τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε υποχωρήσει και καθοριστικό ρόλο σε αυτό έπαιξε η δήλωση του Ρέντσι στην Ανγκελα Μέρκελ ότι «αν επιμείνεις στο bail in, πάρε τα κλειδιά και κάνε το εσύ. Εγώ δεν το κάνω».

Τι θα γίνει, όμως, τώρα που θα φύγει ο Ρέντσι, ο οποίος έχει συγκεκριμένο πλάνο αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων;

Οι διεθνείς οικονομικοί αναλυτές φοβούνται ότι η ανακεφαλαιοποίηση των ιταλικών τραπεζών θα είναι πολύ δύσκολη επειδή οι επενδυτές θα φοβηθούν να τοποθετήσουν κεφάλαια σε μια χώρα με πολιτική αστάθεια. Αν οι επενδυτές δεν βάλουν λεφτά, θα χρειαστεί η κυβέρνηση να βάλει σημαντικά κεφάλαια από τον ιταλικό προϋπολογισμό δεδομένου ότι τα κόκκινα δάνεια ανέρχονται επισήμως στο υπέρογκο ποσόν των 380 δισ. ευρώ. Ανεπισήμως, όμως, οι εκτιμήσεις διεθνών τραπεζιτών τα ανεβάζουν ακόμη και στα 800 δισ. ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, ο ιταλικός προϋπολογισμός δεν αντέχει τόσο μεγάλο ποσό, καθώς το δημόσιο χρέος της χώρας ξεπερνά το 132% του ΑΕΠ, ποσοστό που θεωρείται ήδη ιδιαίτερα υψηλό με βάση τα διεθνή κριτήρια.

Οι Ιταλοί δεν μπορούν να προσβλέπουν σε βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αφού με βάση τους ευρωπαϊκούς νόμους για να ενισχύσει η Ε.Ε. ένα τραπεζικό σύστημα πρέπει πρώτα να έχει προηγηθεί bail in, δηλαδή μετατροπή των καταθέσεων των Ιταλών σε κεφάλαια των τραπεζών, εν ολίγοις κούρεμα όλων των καταθέσεων. Αυτό θα προκαλούσε καταστροφή στους Ιταλούς καταθέτες και ενδεχομένως απρόβλεπτες κοινωνικές επιπτώσεις και αντιδράσεις.

Οι αναλυτές εκτιμούν επίσης ότι τα επιτόκια στην Ιταλία θα αυξηθούν πολύ και ότι η ρευστότητα θα στερέψει εντελώς, σε μια χώρα που ούτως ή άλλως δεν έχει ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης επί πολλά χρόνια.

Οι ιταλικές τράπεζες ενδέχεται να καταρρεύσουν. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι οι μετοχές τους έχουν χάσει περισσότερο από το 60% της αξίας τους από την αρχή του έτους, με την πιο επικίνδυνη τη Monde Dei Paschi να έχει χάσει 83%.

Οι τιμές των ιταλικών ομολόγων επίσης έχουν γκρεμιστεί. Οι ανησυχίες για τις τράπεζες προκαλούν παράλληλα πτώση και στις ευρωπαϊκές τραπεζικές μετοχές.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι βοηθάει όσο μπορεί την κατάσταση μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και αγοράζει ιταλικά ομόλογα για να ενισχύσει και τις τράπεζες και τη χώρα, αλλά αυτό δεν θα αρκεί αν δεν βρεθεί λύση στο πρόβλημα τόσο των κόκκινων δανείων όσο και του υψηλού δημοσίου χρέους. Δεν είναι, δε, λίγοι οι αναλυτές που υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα των ιταλικών τραπεζών είναι άλυτο και εντάσσεται σε ένα γενικότερο πρόβλημα όλων των τραπεζών παγκοσμίως, οι οποίες μετά το 2008 ζουν με «τεχνική υποστήριξη», η οποία όμως δεν αποδίδει πλέον.

Οι ραγδαίες εξελίξεις στην Ιταλία αναμένεται να πλήξουν άμεσα και τις ισπανικές τράπεζες και στη συνέχεια τις γαλλικές, αφού το τραπεζικό σύστημα της Ευρώπης είναι διασυνδεδεμένο μέσω δανείων από τη μια χώρα στην άλλη. Φανταστείτε, ότι η τέταρτη μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα, η HypoVereinsbank, είναι θυγατρική της UniCredit που είναι η μεγαλύτερη ιταλική τράπεζα και η οποία κινδυνεύει.

Υπό αυτές τις συνθήκες, τα χρηματιστήρια αναμένεται να μπουν σε φάση πολύ μεγάλης αστάθειας και η Ευρωπαϊκή Ενωση να μην μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα χωρίς να αλλάξει άρδην πολιτική και κανόνες.

Ολα αυτά προκαλούν μεγάλη ανησυχία στους διεθνείς οικονομικούς αναλυτές.

Ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία μετά το δημοψήφισμα.

Ρέντσι: «Eχασα, παραιτούμαι» – Στο 59% το «όχι», στο 41% το «ναι»

Υπέστη βαριά ήττα – Πανηγυρισμοί από Μπέπε Γκρίλο – Το «ναι» στήριξαν μόνο οι Ιταλοί του εξωτερικού, οι νέοι γύρισαν την πλάτη στον Ρέντσι – Πώς ψήφισαν ανά περιφέρεια – Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα

Με διαφορά 19 μονάδων επικράτησε τελικά το «όχι» στο ιταλικό δημοψήφισμα προκαλώντας την παραίτηση του Ματέο Ρέντσι.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα υπέρ του «όχι» ψήφισαν 19.376.822 Ιταλοί, ποσοστό 59,2%, έναντι 13.361.413 Ιταλών που ψήφισαν «ναι», ποσοστό 40,8%. Πρόκειται για μεγαλύτερη ήττα για τον απερχόμενο, πλέον, Ιταλό πρωθυπουργό σε σχέση με αυτή που είχε προβλεφθεί στις δημοσκοπήσεις πριν την κάλπη.

Ο Ρέντσι παραδέχθηκε ότι έχασε ο ίδιος και ανακοίνωσε ότι την Δευτέρα το απόγευμα θα συγκαλέσει συνεδρίαση του τελευταίου υπουργικού συμβουλίου και στη συνέχεια θα μεταβεί στον πρόεδρο της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα για να υποβάλει την παραίτησή του. «Η εμπειρία μου ως επικεφαλής της κυβέρνησης σταματά εδώ», δήλωσε.

Στο διάγγελμά του, ο παραιτηθείς πρωθυπουργός της ομιλίας είπε ότι δεν κατάφερε να πείσει την πλειοψηφία των πολιτών, δήλωσε συγκινημένος και με έναν κόμπο στο λαιμό, περήφανος για τους πολίτες που είχαν τη δυνατότητα να εκφραστούν, παραδεχόμενος ότι η νίκη του «Όχι» ήταν ξεκάθαρη.

Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά του κ. Ρέντσι στους πολιτικούς που χάνουν και προσποιούνται ότι δεν έγινε τίποτα. Επέμεινε στις απόψεις που έθεσε υπό την κρίση των Ιταλών για τη συνταγματική αναθεώρηση, παρά το γεγονός ότι οι προτάσεις του αποδοκιμάστηκαν από την πλειονότητα των πολιτών.

Ο Ματέο Ρέντσι ξεκαθάρισε δε ότι τώρα πια το στρατόπεδο του «Όχι» αναλαμβάνει την ευθύνη και κάλεσε όσους το στήριξαν να προχωρήσουν σε προτάσεις.

Πώς ψήφισαν οι Ιταλοί 

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της κεντρικής εφορευτικής επιτροπής συντριπτικά υπέρ του «όχι» ψήφισαν οι Ιταλοί που ζουν στην Ιταλία ενώ αναφανδόν υπέρ του «ναι» τάχθηκαν οι Ιταλοί που ζουν στο εξωτερικό.

Το τελικό αποτέλεσμα της ψήφου των Ιταλών που ζουν στην Ιταλία

Το τελικό αποτέλεσμα της ψήφου των Ιταλών του εξωτερικού

Παράλληλα όπως παρατηρεί το δίκτυο Sky το στοιχείο που ίσως έκρινε το αποτέλεσμα ήταν το γεγονός ότι οι νέοι σε ηλικία γύρισαν την πλάτη στον Ρέντσι και ψήφισαν «no» καθώς μόνο στις ηλικίες 51 και πάνω επικράτησε το «si».

Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της παράταξης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι Forza Italia στην ιταλική Βουλή, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος σημαίνει ότι ο Ματέο Ρέντσι οφείλει να παραιτηθεί.

«Είναι μια μεγάλη λαϊκή νίκη. Ο Ρέντσι πρέπει να παραιτηθεί», δήλωσε ο γραμματέας της Λέγκα Ματτέο Σαλβίνι, σχολιάζοντας τα exit poll σχετικά με το ιταλικό δημοψήφισμα. «Δεν είμαστε προληπτικοί και ευχαριστούμε τους πολίτες για την μεγάλη προσέλευση στις κάλπες», πρόσθεσε ο Σαλβίνι, σύμφωνα με τον οποίο «αν το αποτέλεσμα επιβεβαιωθεί πρόκειται για ήττα των ισχυρών εξουσιών, των χρηματιστών, τραπεζιτών και του προέδρου της Ιταλικής Ένωσης Βιομηχάνων».

Η Λέγκα ζητά άμεση προκήρυξη εκλογών, χωρίς τον σχηματισμό νέων κυβερνήσεων.

Τα αποτελέσματα ανά περιφέρεια

Τα αποτελέσματα ανά ήπειρο των Ιταλών του εξωτερικού

Τα αποτελέσματα ανά ήπειρο των Ιταλών του εξωτερικού

«Το τρένο αναχώρησε», έγραψε ο ηγέτης του Κινήματος των Πέντε Αστέρων Μπέπε Γκρίλο στο Twitter.

Την ίδια στιγμή έγινε γνωστό πως θα συγκληθεί εκτάκτως συνεδρίαση του Δημοκρατικού Κόμματος την ερχόμενη Τρίτη, με αρκετούς να εκφράζουν φόβους ακόμα και για την παραμονή του Ρέντσι στην προεδρία του κόμματος.

Πανηγύρια από τον Μπέπε Γκρίλο

Λίγα λεπτά μετά την παραίτηση του Ιταλού Πρωθυπουργού, Ματέο Ρέντσι λόγω της ήττας του «ναι» στο δημοψήφισμα, ο Μπέμπε Γκρίλο τουίταρε τη λέξη «Εβίβα» παραπέμποντας σε μήνυμα που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του.

«Εβίβα! Κέρδισε η δημοκρατία. Η απάντηση των Ιταλών ήταν σαφής», σημείωνε ο Γκρίλο προσθέτοντας ότι «η προπαγάνδα του καθεστώτος και όλα τα ψέματα είναι οι μεγάλοι χαμένοι σε αυτό το δημοψήφισμα. Οι καιροί έχουν αλλάξει. Η κυριαρχία ανήκει στο λαό, από σήμερα θα αρχίσουμε να εφαρμόζουμε πραγματικά το Σύνταγμα».

«Οι πρώτοι νικητές είναι οι πολίτες που ψήφισαν μαζικά» συμπλήρωνε ο Γκρίλο και ανέφερε ότι «η ψήφος αυτή είχε δύο σημαντικές συνέπειες. 1. Αντίο Ρέντσι και 2. Οι Ιταλοί πρέπει να κληθούν να ψηφίσουν όσο το δυνατόν συντομότερο».

Από κει και πέρα, ο Γκρίλο πρότεινε να αρχίσουν όλοι να εργάζονται από αύριο έτσι ώστε να υπάρξει ένας νέος εκλογικός νόμος μέσα στις επόμενες πέντε ημέρες.

«Ευχόμαστε καλή δουλειά στον Πρόεδρο Ματαρέλα σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, δεδομένου ότι είμαστε η πρώτη πολιτική δύναμη της χώρας είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε όλα τα απαραίτητα για να πάμε σε εκλογές σύντομα», προσέθετε και κατέληγε: «Ένα μάθημα για όλους: Δεν μπορείς να λες ψέματα στους πολίτες πάντα χωρίς να υφίστασαι τις συνέπειες».

Πηγή: protothema.gr

  δημοψήφισμα, Ιταλία, ΟΧΙ