Στο πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο μια εισήγηση φαινομενικά ρουτίνας, θέμα του οποίου ήταν η έγκριση 400 € για την φιλοξενία φοιτητών του ΑΠΘ προκειμένου να προβούν σε έρευνες σχετικά με την αναστήλωση κάποιων οθωμανικών μνημείων της Καστοριάς, έγινε αφορμή να αναδειχθούν με τον πλέον δυσάρεστο τρόπο ότι οι πανανθρώπινες αρχές και τα δικαιώματα τελούν υπό αμφισβήτηση από μεγάλη πλευρά των αιρετών της πόλης μας.
Οι απόψεις που βρήκαν ευκαιρία να εκφράσουν είναι σε μεγάλο βαθμό ξενοφοβικές, μισαλλόδοξες, φασίζουσες, ρατσιστικές, αλλoθρησκοφοβικές, οι οποίες κατά τη γνώμη μας ντροπιάζουν όχι μόνο την Καστοριά, αλλά και πανανθρώπινες κατακτήσεις και ιδανικά.
Το συγκεκριμένο δημοτικό συμβούλιο, έγινε αφορμή να αναδειχθούν στερεότυπα που εξαιτίας της εποχής της πληροφόρησης που διάγουμε δεν θα έπρεπε να ακούγονται καν σε επίπεδο δημοτικού συμβουλίου, πόσο μάλλον να υφίστανται ως επιχειρηματολογία από νέους ανθρώπους
που θα έπρεπε να έχουν μια πιο κοσμοπολίτικη ιδεολογική, πολιτισμική και πολιτιστική αντίληψη.
Οι EN.ΔΗΜΟ καταδικάζουν απερίφραστα την απροκάλυπτη εμφάνιση αυτών των φαινομένων και ιδιαίτερα μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Πιστεύουμε ότι οι απόψεις αυτές δεν εκφράζουν τους Δημότες μας και κατ ́επέκταση τους κατοίκους του νομού μας στην συντριπτική τους πλειοψηφία.
Στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία όπου το προσφυγικό πρόβλημα είναι το υπ ́αριθμ. 1 πρόβλημα της χώρας μας ΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ως Δημότες να εκφράσουμε ΑΜΕΣΑ και ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΑ την ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ μας στους δοκιμαζόμενος πρόσφυγες και μετανάστες σε περίπτωση που προσφυγικές ροές περάσουν από το νομό μας, αφού και εμείς και οι γονείς μας νοιώσαμε στο μεδούλι μας την προσφυγιά και τη μετανάστευση.
Οι ΕΝ.ΔΗΜΟ. θα διοργανώσουν εκδήλωση για τα παραπάνω ζητήματα μέσα στο Μάρτιο του 2016.
H ανάλυση των δηλώσεων και των των κοινωνιολογικών τους προεκτάσεων
Από την πρώτη στιγμή της συγκρότησης των ΕΝ.ΔΗΜΟ, νιώσαμε “τυχεροί” που μεταξύ μας καταφέρναμε να λειτουργούμε ως ένα σώμα, γεγονός που επήλθε από τις αρχές που διέπουν την δημοτική μας παράταξη. Σε κάθε συνέλευσή μας αποδεικνυόταν ξεκάθαρα ότι οι αξίες αυτές ήταν αυτονόητες για το σώμα μας, με αποτέλεσμα οι συνελεύσεις μας να κυλούν με αξιοσημείωτη ροή και να αισθανόμαστε κάθε φορά όχι απλώς ικανοποιημένοι για τις αποφάσεις μας, αλλά και χαρούμενοι για τον τρόπο που επήλθαν, καθώς όσες διαφωνίες λειτουργούσαν εποικοδομητικά στην επίτευξη του νοήματος.
Χαρακτηριστικό των ΕΝ ΔΗΜΟ είναι ότι λειτουργεί σαν think tank, το οποίο δημιουργεί μία ομάδα που ανάλογα τα πρόσωπα που την απαρτίζουν δημιουργούν και την νοοτροπία της. Έτσι λοιπόν, μεταξύ μας δεν θα μπορούσαν να βρουν πεδίο αναφοράς νοοτροπίες φασίζουσες, ρατσιστικές, ομοφοβικές και εν γένει που θα επέτρεπαν την διολίσθησή μας εκτός των πανανθρώπινων ιδεωδών και των ανθρωπίνων δικαιώματων, εφόσον τέτοιου είδους άτομα αντιλαμβάνονται ότι δεν χωρούν ανάμεσά μας.
Δυστυχώς στο πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο μια εισήγηση φαινομενικά ρουτίνας, θέμα του οποίου ήταν η έγκριση 400 € για την φιλοξενία φοιτητών του ΑΠΘ προκειμένου να προβούν σε έρευνες σχετικά με την αναστήλωση κάποιων οθωμανικών μνημείων της Καστοριάς, έγινε αφορμή να αναδειχθούν στερεότυπα που εξαιτίας της εποχής της πληροφόρησης που διάγουμε δεν θα έπρεπε να ακούγονται καν σε επίπεδο δημοτικού συμβουλίου, πόσο μάλλον να υφίστανται ως επιχειρηματολογία από νέους ανθρώπους που θα έπρεπε να έχουν μια πιο κοσμοπολίτικη ιδεολογική αντίληψη, αναδεικνύοντας με τον πλέον δυσάρεστο τρόπο ότι οι πανανθρώπινες αρχές και τα δικαιώματα τελούν υπό αμφισβήτηση από μεγάλη πλευρά των αιρετών της πόλης μας.
Αν θεωρήσουμε ότι το δημοτικό συμβούλιο εκφράζει πραγματικά την λαϊκή θέληση, τότε σημαίνει ότι η τοπική μας κοινωνία, σε μεγάλο βαθμό, είναι βαθιά ξενοφοβική, μιας και ακούστηκαν απόψεις και τοποθετήσεις που κατά τη γνώμη μας ντροπιάζουν όχι μόνο την Καστοριά, αλλά και πανανθρώπινες κατακτήσεις και ιδανικά.
Η συνέλευση του δημοτικού συμβουλίου της 17/02/2016 εξελίχθηκε σε μια μισαλλόδοξη αντιπαράθεση με θρησκευτικό επίκεντρο.
Από την άλλη άνοιξε μια δεύτερη συζήτηση σχετικά με την φιλοξενία προσφύγων στη Κοζάνη και τα Γρεβενά, ενώ συνεδριάζουν συνεχώς εκπρόσωποι και φορείς σε επίπεδο περιφέρειας για την προετοιμασία σε περίπτωση που οι προσφυγικές ροές περάσουν από την περιοχή μας.
Ο εκπρόσωπός μας δεν ήταν παρών επί της συζήτησης του θέματος, αλλά θεωρούμε ότι πρέπει να τοποθετηθούμε με σαφήνεια, έστω και εκ των υστέρων, με τον τρόπο που εξελίχθηκε τελικά αυτή η συζήτηση.
Για αυτό συγκαλέσαμε συνέλευση των ΕΝ.ΔΗΜΟ. και δημοσιεύουμε αυτή την ανακοίνωση με τις απόψεις μας.
Κατα την διάρκεια της συνεδρίασης διατυπώθηκαν πολλές απόψεις που μας προβλημάτισαν
Σταχυολογούμε μερικές από αυτές τις απόψεις:
* “Το σύνολο των συνδημοτών μας είναι Χριστιανοί”,
* ”Τι εξυπηρετεί η αναστήλωση (του τζαμιού) την Βυζαντινή Ορθόδοξη Καστοριά;”,
* “Επικίνδυνο θέμα σε επικίνδυνη περίοδο την στιγμή που η μεσόγειος φλέγεται και το ισλάμ έχει κηρύξει πόλεμο προς κάθε κατεύθυνση”
* ”Φανταστείτε τις συνέπειες ενός εμπάργκο της Ρωσίας σε φιλοτουρκικές πόλεις τις χώρας μας, μέσα στις οποίες σύμφωνα με δημοσιεύματα είναι και η Καστοριά. Ποιες θα είναι οι συνέπειες οι οποίες θα είναι ολέθριες”
(Δηλώσεις οι οποίες μετατρέπουν ένα θέμα αμιγώς πολιτιστικό σε θρησκευτικό, ώστε να αρχίσουν οι απαραίτητες αντιπαραθέσεις. Παράλληλα απόπειρα λεκτικής τρομοκράτησης που θέτει μια προσπάθεια αναστύλωσης ενός μνημείου, σε κάτι αόριστα “επικίνδυνο”. Έμμεση αλλά σαφής σύνδεση με τις προσφυγικές ροές. Οι δηλώσεις μας λένε δηλαδή ότι πρέπει να φοβόμαστε να αναστηλώσουμε ένα μνημείο, επειδή θα γίνει λατρευτικός χώρος άλλης θρησκείας από αυτή που πιστεύει ο δημοτικός σύμβουλος ο οποίος έκανε τις δηλώσεις (αλλοθρησκοφοβία). Επίσης θεωρείται ότι το Ισλάμ a priori είναι ένα θρήσκευμα επιθετικό. Λες και το Ισλάμ είναι κάτι αμετάβλητο στον χρόνο. Δεν διαφέρει από χώρα σε χώρα, δεν επιδέχεται μια νέα ερμηνεία από τους μουσουλμάνους, μεταδίδεται το ίδιο από γενιά σε γενιά. Σε αυτή τη περίπτωση το Ισλάμ, ως ερμηνευτικό σχήμα λειτουργεί όπως η φυλή. Είναι ουσιαστικά και έμμεσα μια δήλωση νεο-ρατσιστική. Επίσης χρησιμοποιείται η Ρωσία ως φόβητρο, της οποίας η επέμβαση θα έχει ολέθρια αποτελέσματα,τα οποία δεν αποτυπώνονται στη δήλωση, βασισμένα σε κάποια δημοσιεύματα για τα οποία δεν δίνονται περισσότερα στοιχεία ώστε να ερευνηθεί η αξιοπιστία τους.)
Πάνω σε αυτό υπάρχει άλλη τοποθέτηση:
* “Με κάλυψε σε πολλά ο συνάδελφος… …Ας κάνουμε πρώτα όλα τα άλλα και θα ασχοληθούμε και με τα τζαμιά”
(Δεν αναγνωρίζονται δηλαδή οι προσπάθειες της διάσωσης των μνημείων, δεν αναγνωρίζεται η ιστορική τους αξία και η πολιτιστική κληρονομιά μας. Αν τα μνημεία δεν είναι Βυζαντινές εκκλησίες (επειδή όλοι είμαστε Χριστιανοί στα μάτια αυτών των θρησκόληπτων συμβούλων) τότε ας τα αφήσουμε ως έχουν, να καταρρεύσουν στα κεφάλια μας από τον χρόνο (επειδή δεν τολμά κανείς να πει ευθέως ας γκρεμιστούν). Όποιο μνημείο είναι Χριστιανικό ας υπάρχει, οτιδήποτε άλλο ας καταστραφεί.)
Η τρομοκράτηση εντείνεται:
* “Η Τουρκία χρηματοδοτεί ανακατασκευή κτιρίων για να πιέσουν ώστε να γίνουν τζαμιά..”
(Μισαλλόδοξη δήλωση που σπέρνει φόβους. Η Τουρκία μπαίνει στο “παιχνίδι” ως ο “κακός εχθρός” που υποχθόνια προσπαθεί να μας εξισλαμίσει. Μάλιστα η Τουρκία αντιμετωπίζεται ως κάτι ενιαίο. Λες και δεν υπάρχουν μέσα στην κοινωνία της Τουρκίας διαφορετικές φωνές και απόψεις. Λες και όλοι οι Τούρκοι θέλουν να Ισλαμοποιήσουν την Ελλάδα. Τα ίδια στερεότυπα και αβάσιμα επιχειρήματα που ακούγαμε δεκαετίες τώρα για τους μετανάστες της Αλβανίας (ότι πχ. Θα αλλοιώσουν την κουλτούρα και τον πολιτισμό των Ελλήνων κλπ)
Για την ιστορία απλά να αναφέρουμε ότι στη Τουρκία σε διάφορες περιοχές λειτουργούν Χριστιανικές εκκλησίες ακόμα και ως λατρευτικοί ναοί. Αυτό δηλαδή που φοβάται ο δημοτικός σύμβουλος ότι θα συμβεί αντίστροφα στη δική μας περιοχή. Πχ. Στη περιοχή της Απολλωνιάδας υπάρχει πολιτιστικό κέντρο και μια φορά το χρόνο γίνεται κανονική εκκλησιαστική λειτουργία. Ορθόδοξες εκκλησίες που λειτουργούν τελετουργικά υπάρχουν ακόμα στη Καππαδοκία, τον Πόντο και την Σμύρνη.)
* “Όπου υπάρχει θρησκευτικός χώρος, υπάρχει και κατοχύρωση πρακτικής. Είναι λάθος να μπούμε σε ένα χώρο που ανήκει σε μια άλλη χώρα, να πάμε εμείς να τον αποκαταστήσουμε.”
(Άστοχη δήλωση, που όμως θεωρείται κι εδώ ένα πολιτιστικό μνημείο, ως θρησκευτική απειλή. Θα πρέπει να σβηστεί από το παρελθόν και την ιστορία μας. Γιατί προσλαμβάνεται μόνο σαν θρησκευτική ιστορία και όχι σαν πολιτισμική. Πρέπει να σβηστεί απο τη συλλογική μνήμη ότι κάποτε στη Καστοριά υπήρχε μια κοινωνία περισσότερο πολυπολιτισμική, όπου συμβίωναν διάφορες θρησκευτικές ομάδες (Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι και Ιουδαϊστές). Επίσης τα μνημεία θεωρούνται “ξένα”, ότι ανήκουν σε άλλη χώρα, χωρίς να μας ενδιαφέρει από που προκύπτει αυτό).
* “Αν θέλετε να το αγοράσουν οι Τούρκοι, να το αφήσουμε να το αγοράσουν (σαν αντιπαράθεση στη παραπάνω άποψη)”
(Μια προσπάθεια να αποσβεστούν οι θρησκευτικές προεκτάσεις, με το επιχείρημα ότι ουσιαστικά με την συντήρηση των μνημείων, τα προστατεύουμε από την ξένη επιβουλή. Ενώ είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για πολιτισμική κληρονομιά, για κομμάτι της ιστορίας μας το οποίο πρέπει να διασωθεί. Ο σύμβουλος “υπεράσπισης” για την συντήρηση του μνημείου, πεύτει στη συλλογιστική της θρησκευτικής άμυνας. Μετατρέπει όμως και ο ίδιος ένα θέμα πολιτισμού σε θρησκευτικό).
*” 2ον για την ορθοδοξία μας, 3ον για την καταγωγή μου και θα σας πω μια παροιμία για την διαπαιδαγώγησή μου, της οικογενείας μου: Ο σκύλος σκύλος δεν τρώει κι ο Τούρκος φίλος δεν γίνεται”.
(Μια δήλωση που εμπεριέχει το τρίπτυχο πατρίς-θρησκεία-οικογένεια (το σλόγκαν της χούντας των συνταγματαρχών όπως “εξελληνίστηκε” από τις μεγάλες διαμάχες συντηρητικών και προοδευτικών δυνάμεων του 19ου αιώνα.(1)
Οι Τούρκοι αντιμετωπίζονται ως εχθρός λαός “ισοπεδωτικά”. Δεν υπάρχει λόγος συνεργασίας μαζί τους. Ο δημοτικός σύμβουλος δεν μπορεί να αντιληφθεί την ταξική δομή των κοινωνιών, μας λέει ότι όλοι οι Τούρκοι είναι αντίστοιχα εθνικιστικές, ότι δεν υπάρχουν μέσα στη Τουρκία άλλες ιδεολογικές ομάδες και συγκρουόμενα συμφέροντα).
* ” Εγώ πιστεύω ότι δεν υπάρχει κανένας αρμόδιος στον κόσμο, όχι στη Καστοριά, που να μπορεί να διαβεβαιώσει ότι αύριο δεν θα είναι τόπος λατρείας, ούτε ο ΟΗΕ”
(Σήμερα η UNESCO του ΟΗΕ έχει χαρακτηρίσει πάρα πολλά μνημεία ως “παγκόσμια κληρονομιά”. Ως μνημεία δηλαδή που πρέπει να ανήκουν στην “συλλογική ιστορική μνήμη” όλου του κόσμου. Άσχετα σε ποια χώρα βρίσκονται με τα σημερινά διαμορφωμένα σύνορα, μιας και την εποχή που δημιουργήθηκαν δεν υπήρχαν τα σημερινά σύνορα. Πολλές φορές δεν υπήρχαν καν κράτη με την σημερινή τους μορφή).
Όλες αυτές οι δηλώσεις εκφράζουν άραγε όντως την κοινωνία μας; Αν ναί τότε ως κοινωνία πάσχουμε από μιας μορφής “λειτουργικού αναλφαβητισμού”. Δεν μπορούμε δηλαδή να διαχειριστούμε σωστά την πληροφόρηση και την γνώση και γινόμαστε υποχείρια της στρατευμένης ενημέρωσης που πουλάν “πατρίδα” και “θρησκεία” εκμεταλλευόμενοι το συναίσθημα και την πίστη. Έχουμε πρόβλημα στην ένταξή μας στις “κοινωνίες του κόσμου”. Δημιουργούμε συνθήκες απομονωτισμού μόνοι μας. Χάνουμε βασικές και αυτονόητες κατ’ εμάς πανανθρώπινες αξίες τις οποίες οφείλουμε να διεκδικούμε συνεχώς, όταν καταπατούνται από αυτόκλητους ηγέτες παντός είδους.
Θεωρούμε ότι ο συνδυασμός των θεμάτων της επικαιρότητας μπορεί να ενεργοποιήσει ξενοφοβικές συμπεριφορές στην κοινωνία και πιστεύουμε ότι οφείλαμε να τοποθετηθούμε σαφώς πάνω σε αυτό.
Ως ΕΝ.ΔΗΜΟ. νιώθουμε προσβεβλημένοι από τις απόψεις που διατυπωθήκαν χωρίς αιδώ στο Δημοτικό Συμβούλιο και τασσόμαστε ξεκάθαρα υπέρ της προσπάθειας του αντιδημάρχου κ. Παπαδημητρίου να συντηρήσει τα εν λόγω μνημεία και να περισώσει την πολιτιστική μας κληρονομία.
(1) Η ιστορικός Εφη Γαζή εξιστορεί τη γέννηση και την πορεία του στον χρόνο.
Οπως αναφέρει στο βιβλίο της (Πατρίς-Θρησκεία_Οικογένεια:Ιστορία ενός συνθήματος 1880-1930, εκδόσεις “Πόλις”), ο ιδεολογικός πυρήνας του συνθήματος έχει τις καταβολές του στην Εκκλησία. Στο νεότευκτο ελληνικό κράτος υπήρχαν μια «κρατική» Εκκλησία και μια «κρατική» Ορθοδοξία, οι οποίες εξυπηρετούσαν την ενοποιητική ανάγκη του έθνους. Ο πρώτος σύλλογος που έθεσε έναν τέτοιο στόχο, το 1885, ήταν «Η Ανάπλασις». Τον σύλλογο δημιούργησαν οι εθναμύντορες Κ. Διαλησμάς και Μ. Γαλανός εμπνεόμενοι από τη διδασκαλία του Απόστολου Μακράκη.
Ο Μακράκης είχε αναπτύξει μια δική του θεωρία για το «τρισύνθετο του ανθρώπου»: σώμα, ψυχή και πνεύμα. Με φυλλάδια και ομιλίες προσέβλεπε στην αναμόρφωση της Ορθοδοξίας συνδέοντάς τη με τις τύχες του ελληνικού έθνους αλλά και με τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις του ελληνικού κράτους. Στόχος του η δημιουργία του «τελείου πολίτου και του τελείου ηθικού ανδρός».
Ο μακρακικός λόγος, επιθετικός ενάντια στη Δύση, στους Σλάβους, στους καθολικούς, στους Τούρκους, στους έλληνες πολιτικούς, ακόμη και στην ορθόδοξη Εκκλησία, που αποφάσισε τελικά να τον αποκηρύξει, ήταν η αφετηρία όλων των μετέπειτα χριστιανικών οργανώσεων. «Η Ανάπλασις» έθεσε δύο στόχους: την καταπολέμηση των υλιστικών ιδεών και του φεμινισμού που «διέλυε» την ελληνική οικογένεια, και από την άλλη την προβολή και διάδοση των χριστιανικών αξιών που «θα συνέβαλλαν στη θωράκιση και αναμόρφωση της κοινωνίας». Για να γίνει αυτό έπρεπε να δυναμωθεί η σχέση οικογένειας- θρησκείας.