Ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024,  στη Δημοτική Κοινότητα Μελά Καστοριάς, οι τριήμερες εκδηλώσεις εορτασμού της Ημέρας  του Μακεδονικού Αγώνα, οι οποίες φέτος πραγματοποιήθηκαν από την Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς σε συνεργασία με την  Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς,  τον Δήμο Καστοριάς, τον Δήμο Άργους Ορεστικού, τη Διεύθυνση Αστυνομίας Καστοριάς, τον Σύλλογο «Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Ν. Καστοριάς», τον Φιλοπροοδευτικό Σύλλογο «ο Παύλος Μελάς», τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καστοριάς «Αθανάσιος Χριστόπουλος» και τον Λαογραφικό Όμιλο «Αργέσται» Άργους Ορεστικού, με την  πολύτιμη αρωγή του Στρατού.

Φέτος, συμπληρώθηκαν 120 χρόνια από τότε που ο πρωτομάρτυρας του Μακεδονικού Αγώνα Παύλος Μελάς, έπεσε ηρωικά μαχόμενος στην Στάτιστα, τον  σημερινό Μελά Καστοριάς. Παρουσία του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγου Γεώργιου Κωστίδη, πολιτικοστρατιωτικών αρχών, τμήμα μαθητών της Σχολής Ευελπίδων, μακεδονικών σωματείων, κατοίκων του Μελά και της ευρύτερης περιοχής,  αποδόθηκαν οι πρέπουσες τιμές στην εμβληματική  μορφή του Μακεδονικού Αγώνα, τον  Παύλο Μελά.

Το πρωί της Κυριακής τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Ευσταθίου Όρθρος και εν συνεχεία Αρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου, συλλειτουργούντων των Σεβ. Μητροπολιτών, Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίου και του οικείου Ποιμενάρχου Καστορίας κ.κ. Καλλινίκου.

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, η παρουσία του Προέδρου του Δημοκρατικού Κινήματος «ΝΙΚΗ»  κ. Δημήτριου Νατσιού, της  Βουλευτή Καστοριάς κα. Μαρίας Αντωνίου, του Δημάρχου Καστοριάς  κ. Ιωάννη Κορεντσίδη, του Αντιπεριφερειάρχη Καστοριάς κ. Δημήτριου Σαββόπουλου,  του Θεμ. Αντιπεριφερειάρχη Πασχάλη Χαρούμενου, της Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Καστοριάς   κα. Ιωάννας Κύρου,  του Δημάρχου Νεστορίου κ. Χρήστου Γκοσλιόπουλου, του Δημάρχου Βοϊου    κ. Χρήστου Ζευκλή, του Δημάρχου Πρεσπών κ. Γεώργιου Στεργίου,  των Αντιδημαρχών  Καστοριάς  κ.κ. Σωκράτη Πέλκα, Ιωάννη Γκόγκα και  Εμμανουήλ Εγγλέζο του Αντιδήμαρχου Άργους Ορεστικού κ. Ζήση Τόλκου, του μέλους  Δημοτικού Συμβουλίου Άργους Ορεστικού κ. Δημήτρη Μαυραντζά, του Διοικητή του  Γ’ ΣΣ/NRDC-GR Αντιστράτηγου  κ. Αθανάσιου Γαρίνη, του Διοικητή της 9ης Μ/Π ΤΑΞ Ταξίαρχου κ. Κοσμά Καλμανίδη, του Ταξίαρχου κ. Βασίλειου Μουντοκαλάκη,  εκπροσώπων του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, του Διοικητή του 15ου Συντάγματος Πεζικού Συνταγματάρχη κ. Θωμά Γεωργιάδη, του Διοικητή 585 Μ/Π ΤΠ Αν/χη (ΠΖ) κ. Δημήτριου Τσιάκαλου, του Διοικητή 574 Μ/Π ΤΠ Αν/χη (ΠΖ)  κ. Αναστάσιου Καραθανάση, του  Γενικού Περιφερειακού  Αστυνομικού Διευθυντή Δυτικής Μακεδονίας Ταξίαρχου Κωνσταντίνου Σπανούδη,  του Διευθυντή της Διεύθυνσης Αστυνομίας Καστοριάς  κ. Νικόλαου Έξαρχου, του Διοικητή Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ν. Καστοριάς κ. Ιωάννη Πλατή,  καθώς και  άλλων στρατιωτικών εκπροσώπων φορέων και συλλόγων.

Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του Παύλου Μελά όπου βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία της κοινότητας και κατάθεση στεφάνων, ενώ εννέα κανονιοβολισμοί ήχησαν στον ουρανό του Μελά, όσες και οι συλλαβές του “Ελευθερία ή Θάνατος”.  Σύνθημα που συμβόλιζε, και εξακολουθεί να συμβολίζει, την αποφασιστικότητα των Ελλήνων για τον συνεχή αγώνα ενάντια στην τυραννία και στην καταπίεση, αψηφώντας τον θάνατο.

Στο ιστορικό της ημέρας αναφέρθηκε ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης.

Την εκδήλωση πλαισίωσε η Χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου Καστοριάς «Βασίλειος Δόικος», ενώ μαθητές, του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου-Λυκείου Καστοριάς, του Δημοτικού Σχολείου Ν. Οικισμού και η μαθήτρια και μέλος του Συλ. Απογόνων Μακεδονομάχων Ν. Καστοριάς Σοφία Μεσημέρη, απήγγειλαν σχετικά ποιήματα.

Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε περιήγηση, στο Μουσείο του Παύλου Μελά, στο σπίτι όπου σκοτώθηκε ο ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα και στο Κενοτάφιό του.

 

 

 

Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις όμως ξεκίνησαν, στην πόλη της Καστοριάς την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, όπου πρώτη ημέρα των εκδηλώσεων υλοποιήθηκε ο συμβολικός αγώνας δρόμου από μαθητές της Δ’ Ε’  ΣΤ’ τάξης δημοτικών σχολείων της περιοχής.

Η εκδήλωση υλοποιήθηκε σε συνδιοργάνωση με  τον Δήμο Καστοριάς και την πολύτιμη αρωγή και υποστήριξη της Α/θμιας Εκπαίδευσης,  της Β/θμιας Εκπαίδευσης, του Γραφείου Φυσικής Αγωγής της Β/θμιας, τον Ερυθρό Σταυρό Καστοριάς, τους εθελοντές,   καθώς είναι χρέος όλων μας η διάδοση των αξιών και των  ιδανικών που εκπροσωπεί ο Παύλος Μελάς και όλοι οι Μακεδονομάχοι.

 

Στο ίδιο πλαίσιο  υλοποιήθηκαν την ίδια ημέρα ομιλίες για μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων στην Λέσχη Αξιωματικών Καστοριάς.

Συγκεκριμένα: Ο Διδακτορικός  Φοιτητής του  ΑΠΘ Αθανάσιος  Συροπλάκης,  ανέπτυξε   το θέμα:   «Το διεθνές περιβάλλον και  ο Μακεδονικός  Αγώνας».

Ο Πρωτοσύγκελος  Αρχιμανδρίτης π. Νικηφόρος  Μανάδης, αναφέρθηκε  στον  Μακεδονικό Αγώνα και τον ρόλο της εκκλησίας.

«Ο Παύλος Μελάς και η ανθρωπογεωγραφία των Μακεδονομάχων», ήταν το θέμα της ομιλίας  της συνταξιούχου καθηγήτριας Γαλλικής  Φιλολογίας και γραμματέως της Πανεθνικής Οργανώσεως Μακεδονομάχων «Παύλος Μελάς» Πολυξένης Τσαδήλα.

Τέλος, η  καθηγήτρια του  Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών  Σπουδών του ΠΑ. ΜΑΚ. Σταυρούλα Μαυρογένη, ανέπτυξε το  θέμα:  «Παύλος Μελάς : Η σημασία της  συλλογικής μνήμης».

Παράλληλα στο  χώρο υπήρχε έκθεση φωτογραφικού υλικού  σχετικά με τον Μακεδονικό Αγώνα και το ολόγραμμα του Παύλου Μελά.

Το απόγευμα, στο Πολιτιστικό Κέντρο Άργους Ορεστικού, παρουσιάστηκε η θεατρική παράσταση «Ο ύμνος του παλικαριού». Η εκδήλωση έγινε σε συνεργασία με τον Δήμο Άργους Ορεστικού και τον Λαογραφικό  Όμιλο «Αργέσται».

Ένα θεατρικό που οραματίστηκε  πρώτος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστοριάς  κ. Καλλίνικος και έκανε πράξη η εκπαιδευτικός και παιδαγωγός του Άργους Ορεστικού, Δέσποινα Σπυροπούλλου.

Σαράντα και πλέον συντελεστές επί σκηνής αλλά και πίσω από αυτήν, μικροί και μεγάλοι μας συνεπήραν και μας καθήλωσαν με τις ερμηνείες τους.

 

   

 

Το Σάββατο 12 Οκτωβρίου, δεύτερη ημέρα των εκδηλώσεων, στους δρόμους της Καστοριάς, έγινε Εωθινό με τη συμμετοχή της Στρατιωτικής Μουσικής από ΣΜΣ/Γ’ ΣΣ «Μέγας Αλέξανδρος»  Θεσσαλονίκης και της ΣΜΣ/9 Μ/Π ΤΑΞ  «Αδριανούπολη» Κοζάνης.

Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέση στο μνημείο του Παύλου Μελά, το οποίο βρίσκεται στον περιβάλλοντα χώρο του Βυζαντινού Ι. Ν. Ταξιάρχη Μητροπόλεως, παρουσία του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγου Γεώργιου Κωστίδη,  εκπρόσωπων των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών και απλών  πολιτών.

Στο χώρο επίσης, βρισκόταν άγημα μαθητών της Σχολής Ευελπίδων.

Τη δέηση τέλεσε ο Μητροπολίτης Καστορίας κ.κ. Καλλίνικος, ο οποίος ανέγνωσε την συλλυπητήρια  επιστολή που είχε στείλει ο Μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης στον Ίωνα Δραγούμη, για τον θάνατο του Παύλου Μελά.

 

Αμέσως μετά, ο Σεβασμιώτατος, κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο.

Στη συνέχεια, ακολούθησε επίσκεψη στο μνημείο του Γερμανού Καραβαγγέλη το οποίο βρίσκεται στον αύλειο χώρο του Επισκοπείου της Ιεράς Μητροπόλεως και  εν συνεχεία ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγος Γεώργιος Κωστίδης, συνοδεία στρατιωτικών και πολιτικών Αρχών επισκέφτηκε και ξεναγήθηκε στο Αρχοντικό Βέργου, όπου εκτίθεται το σπάνιο  φωτογραφικό υλικό του Καστοριανού φωτογράφου Λεωνίδα Παπάζογλου και παρουσιάζει σκηνές από την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, αποτυπώνοντας την πολυεθνικότητα και πολυπολιτισμικότητα που χαρακτήριζαν την περιοχή τη συγκεκριμένη ιστορική εποχή. Το υλικό προέρχεται από την ιδιωτική συλλογή του Γιώργου Γκολομπία.

Παράλληλα, επισκέφτηκε το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα που είναι αφιερωμένο στην ιστορία του μακεδονικού ελληνισμού στην περιοχή της Καστοριάς.

 

Η δεύτερη ημέρα των εκδηλώσεων ολοκληρώθηκε με μια τιμητική Πομπή Μνήμης προς τον Παύλο Μελά και τους πεσόντες Μακεδονομάχους, που υλοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς.  Με τη συμμετοχή πολιτικοστρατιωτικών αρχών, ομάδας Ευέλπιδων,  τριάντα περίπου συλλόγων  ενδεδυμένων με παραδοσιακές φορεσιές από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και την υπόλοιπη Ελλάδα, συνοδεία επτά φιλαρμονικών, μιας πομπής περίπου 500 ατόμων, απέδωσαν όλοι μαζί, φόρο τιμής στους  Μακεδονομάχους.

Η πομπή ξεκίνησε από το κτήριο της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς και έφτασε στην πλατεία Αδελφών Εμμανουήλ (Ντολτσό),  όπου κατέληξε σε έναν συμβολικό κυκλικό χορό, σύμβολο ενότητας και ομοψυχίας των Ελλήνων και ειδικότερα των Μακεδόνων, συνοδεία μακεδονίτικης μουσικής από μαθητές του Μουσικού Σχολείου Καστοριάς.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με Μουσική Εκδήλωση από την Οργάνωση Ποντίων Ν. Καστοριάς, την Μπάντα Φλώρινας Αδελφών Βαλκάνη και τον ερμηνευτή του δημοτικού τραγουδιού Σάββα Σιάτρα, όπου συμμετείχε εθελοντικά.

 

 

 

Ως Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς ευχαριστούμε θερμά όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχή διεξαγωγή των εκδηλώσεων και ιδιαιτέρως τον  Κωνσταντίνο Καρανικολόπουλο, Πρόεδρο των ΚΤΕΛ Καστοριάς, που  για άλλη μια χρονιά διέθεσε δωρεάν λεωφορεία για την μεταφορά των Μακεδονομάχων, των Χορωδών και πολιτών στην κοινότητα Μελά, προσδίδοντας στην εορτή την επισημότητα και λαμπρότητα που της αξίζει, όπως και στον Πρόεδρο των Αστικών ΚΤΕΛ Ν. Καστοριάς Τάκη Βλάχο για τη μετακίνηση των μαθητών στον αγώνα δρόμου.

Ευχαριστούμε επίσης θερμά όλους τους συλλόγους που συμμετείχαν, και συγκεκριμένα

Σύλλογος Ιστορικής Αναβίωσης “Βοστίτσα 1821” (Αίγιο)

Μορφωτικός-Πολιτιστικός Σύλλογος “Μαρκίδες Πούλιου” Σιάτιστας

Σύλλογος Μικρασιατών Π.Ε. Κοζάνης

Πολιτιστικό Σωματείο Λύκειο των Ελληνίδων, παράρτημα Φλώρινας

Πολιτιστικός Σύλλογος Καστοριάς “Αθανάσιος Χριστόπουλος”

Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Ν. Καστοριάς ” ο Παύλος Μελάς”

Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος Καστοριάς “Αρμονία”

Εξωραϊστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Μανιάκων

Σύλλογος Γυναικών Κωσταραζίου “Διαμαντόνυφη”

Μορφωτικός Σύλλογος “Η ΟΡΕΣΤΙΣ” Άργους Ορεστικού

Εκπολιτιστικός Σύλλογος Πολυκάρπης “Δημιουργία”

Σύλλογος Γυναικών Τοιχιού

Εκπολιτιστικός Σύλλογος Δισπηλιού

Επιμορφωτικός Σύλλογος Κορησού “ο Άγιος Διονύσιος”

Οργάνωση Ποντίων Ν. Καστοριάς

Σύλλογος Απολλωνιαδιτών Καστοριάς

Πολιτιστικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Φουντουκλή-Χλόη

Προοδευτικός Σύλλογος Κυριών Καστοριάς

Πολιτιστικός Εξωραϊστικός Λαογραφικός Σύλλογος “ΟΜΟΝΟΙΑ”

Όμιλος Πολιτιστικής Ανάπτυξης Καστοριάς “ΜΥΗΣΙΣ”

Πολιτιστικός Εξωραϊστικός Λαογραφικός Σύλλογος Αμπελοκήπων ΠΕΛΣΑ

Πολιτιστικός Σύλλογος  Μαυροχωρίου “ΕΜΠΝΟΟΣ”

Εργαστήρι Λαογραφίας και Παραδοσιακού Χορού  “ΟΡΜΟΣ”

Σύλλογος Γυναικών Νεστορίου

Σύλλογος Μικρασιατών “Η ΚΥΖΙΚΟΣ” Άργους Ορεστικού

Τον Φιλαθλητικό Ορειβατικό Σύλλογο Εράτυρας

Πολιτιστικός Σύλλογος Νταηλάκη «Η Πρόοδος»

1ο Πρότυπο Γενικό Λύκειο Καστοριάς

Πολιτιστικό & Εξωραϊστικό Σύλλογος «Αδελφών Εμμανουήλ»

 

Τις φιλαρμονικές

Στρατιωτική Μουσική ΣΜΣ/Γ’ ΣΣ «Μέγας Αλέξανδρος»  Θεσσαλονίκης

Στρατιωτική Μουσική  ΣΜΣ/9 Μ/Π ΤΑΞ «Αδριανούπολη» Κοζάνης

Φιλαρμονική Δήμου Κοζάνης “Πανδώρα”

Φιλαρμονική Δήμου Φλώρινας

Σύλλογος Φίλων Φιλαρμονικής Γρεβενών “Ορφεύς”

Φιλαρμονική Μπαϊρακτάρειου Δημοτικού Ωδείου Δήμου Καστοριάς

Φιλαρμονική Δήμου Άργους Ορεστικού